Την ώρα που το σχέδιο για περαιτέρω «κούρεμα» στα ελληνικά ομόλογα λαμβάνει διαστάσεις θρίλερ, ο πρωθυπουργός παραδέχθηκε ότι η κυβέρνηση βρίσκεται σε διαπραγματεύσεις για ελάφρυνση του χρέους. Οι διεργασίες στην Ευρωζώνη για το συγκεκριμένο ζήτημα είναι πυρετώδεις και οι λύσεις που έχουν πέσει στο τραπέζι πολλές. Τις τελευταίες ώρες στα είδαν το φως της δημοσιότητας νέες προτάσεις που ανατρέπουν τα μέχρι τώρα δεδομένα. Αυτό που προκαλεί εντύπωση είναι πως η γερμανική πλευρά που έχει και τον τελευταίο λόγο δεν έχει ακόμα τοποθετηθεί επισήμως για κανένα από τα σχέδια. Αναλυτές και οικονομολόγοι υποστηρίζουν πως το Βερολίνο επεξεργάζεται όλες τις προτάσεις, αλλά αναμένει την κατάλληλη στιγμή για να παρουσιάσει ένα ολοκληρωμένο πλάνο, που θα δίνει οριστική λύση στο ελληνικό πρόβλημα αλλά και γενικότερα στη δημοσιονομική κρίση.Δύο στρατόπεδα – Τι θα κάνει η Γερμανία;
Διεθνείς επενδυτικοί και οικονομικοί κύκλοι διατείνονται ότι στους κόλπους της Ε.Ε. έχουν δημιουργηθεί δύο στρατόπεδα. Στο πρώτο συγκαταλέγονται χώρες όπως οι Γαλλία, Ιταλία, Ισπανία, Πορτογαλία, οι οποίες πιέζουν για ενίσχυση του προσωρινού Ταμείου Χρηματοπιστωτικής Σταθερότητας και αγορά ομολόγων από τη δευτερογενή αγορά. Στο έτερο στρατόπεδο ανήκουν Γερμανία, Αυστρία, Ολλανδία και άλλες χώρες που συντάσσονται με το Βερολίνο και αναμένουν τις πρωτοβουλίες της γερμανικής πλευράς. Το μόνο σίγουρο είναι πως όλοι συμφωνούν για υψηλότερο haircut στα ελληνικά ομόλογα, ενώ διαφωνίες υπάρχουν για τη συνολικότερη αντιμετώπιση της κρίσης χρεών. Αυτό που αναμένεται με ενδιαφέρον είναι η αντίδραση της αντίδραση της γερμανίδας καγκελαρίου Άνγκελας Μέρκελ, με τους αναλυτές να εκτιμούν οι επόμενες ημέρες έως τη Σύνοδο Κορυφής της 23ης Οκτωβρίου θα είναι καθοριστικές για την Ελλάδα αλλά και την Ευρωζώνη.
Το σχέδιο που έχει τις ευχές της Goldman
Και ενώ το σίριαλ με την Ελλάδα συνεχίζεται και η Γερμανία κρατά κλειστά τα χαρτιά της, εμφανίστηκαν νέα ρηξικέλευθα σχέδια, που ανακατώνουν την... τράπουλα. Σύμφωνα με τη Wall Street Journal ο ασφαλιστικός κολοσσός Allianz έχει καταθέσει σχέδιο για τη λειτουργία του EFSF στα πρότυπα ενός οργανισμού ασφάλισης/εγγύησης κρατικών ομολόγων, που θα εγγυάται πρακτικά ένα σημαντικό ποσοστό της αξίας κρατικών ομολόγων, (διαφορετικό κατά περίπτωση) των λιγότερο ή περισσότερο «προβληματικών» χωρών, Το παραπάνω σχέδιο είχε παρουσιάσει κατά την πρόσφατη επίσκεψή του στην Ελλάδα ο Dr. Michael Heise, Chief Economist του Allianz Group. Ο κ. Heise είχε αναφέρει τότε ότι θα μπορούσε ο EFSF να εγγυάται το πρώτο 30%, για παράδειγμα, της ζημιάς που θα εγγράψει κάτοχος ομολόγων χώρας μέλους της Ευρωζώνης που θα βρεθεί σε αδυναμία εξόφλησης.
Το δημοσίευμα υποστηρίζει πως το συγκεκριμένο σχέδιο «κερδίζει έδαφος» στην Ευρώπη και έχει την υποστήριξη άλλων ιδιωτικών κολοσσών. Συγκεκριμένα υπέρ τάσσονται Deutsche Bank, Munich Re, κάποιες γαλλικές τράπεζες, αλλά και η Goldman Sachs. Βάσει του σχεδίου προβλέπεται η μόχλευση των κεφαλαίων που θα διαθέτει το EFSF σε περίπου 1,1 δισ. ευρώ και η χρήση τους για την εγγύηση κρατικών ομολόγων των αδύναμων δημοσιονομικά χωρών. Στη περίπτωση της Ελλάδος και της Πορτογαλίας το ποσοστό αυτό θα μπορούσε να είναι 40%, ενώ στη περίπτωση χωρών όπως η Ισπανία και η Ιταλία, η εγγύηση θα έφτανε στην περιοχή του 25%. Δηλαδή ο EFSF να εγγυάται την αγορά κρατικών ομολόγων, και αν η εγγύηση καταπίπτει λόγω αδυναμίας εξόφλησης του κράτους μέλους να καταβάλει μέρος της ζημιάς. Με αυτό τον τρόπο το EFSF, θα μπορούσε να εγγυηθεί το σύνολο του χρέους των ευπαθών χωρών ( που αγγίζει τα 3 τρισ. ευρώ), ώστε να ενθαρρυνθεί η αγορά και η διακράτηση τους από τους επενδυτές, αλλά και να χρησιμοποιηθεί για την εγγύηση νέων εκδόσεων ή ανταλλαγών ομολόγων. Ειδικά για την περίπτωση της Ελλάδας, όπως ανέφεραν εκπρόσωποι της Allianz στη Wall Street Journal, το EFSF με την νέα ονομασία European Sovereign Insurance Mechanism (ESIM) θα μπορούσε να προσφέρει εγγυήσεις στα νέα ομόλογα με τα οποία θα ανταλλάξουν υφιστάμενα ελληνικά ομόλογα, οι συμμετέχοντες στο PSI, ανεξαρτήτως του «κουρέματος» που τελικά θα προβλεφθεί και με τρόπο που να μην δημιουργεί ελκυστικό προηγούμενο για άλλες προβληματικές χώρες. Να σημειωθεί πως αρχικά το σχέδιο είχε απορριφθεί από τη Γερμανία, διότι θεωρήθηκε ότι θα «σκοντάψει» σε νομικά κυρίως εμπόδια, αναφορικά με τη δυνατότητα κρατών-μελών να εγγυώνται τα χρέη άλλων κρατών μελών. Εμπόδια όμως που φέρεται να έχουν πλέον ξεπεραστεί μέσα από ρήτρες εκτάκτου ανάγκης στις συνθήκες της Ευρωζώνης.
Αν οι πληροφορίες της Wall Street είναι σωστές, θα πρέπει να υπάρξουν αντιδράσεις από αξιωματούχους, τραπεζίτες και κράτη – μέλη, οι οποίες θα καταδείξουν εάν ι ευρωπαίοι είναι πρόθυμοι να το υιοθετήσουν. Όμως οι «πονηρά» σκεπτόμενοι θεωρούν πως με δεδομένο πως φαίνεται να το υποστηρίζουν η κορυφαία ευρωπαϊκή τράπεζα –η Deutsche Bank- και ο απόλυτος κυρίαρχος των αγορών –η Goldman Sachs- το εν λόγω σχέδιο υπερέχει έναντι των υπολοίπων.
Reuters: Haircut 30-50% εξετάζει η ΕΕ
Σχεδόν ταυτόχρονα με την πρόταση της Allianz, αξιωματούχοι της Ευρωζώνης υποστήριξαν στο Reuters πως εξετάζεται στο πλαίσιο της αναθεώρησης του σχεδίου για τη συμμετοχή των ιδιωτών επενδυτών στο δεύτερο πακέτο διάσωσης της Ελλάδας (PSI), haircut μεταξύ 30% και 50% για τα ελληνικά ομόλογα, αντί του αρχικού 21%.Τέσσερις αξιωματούχοι επιβεβαίωσαν ότι υπό εξέταση είναι το «κούρεμα» κατά 30-50%,όμως, είπαν ότι δεν έχει παρθεί ακόμα τελική απόφαση. «Είναι ακόμα ανοικτό το θέμα και μένει να φανεί ποια θα είναι η αρχική αντίδραση των ιδιωτών επενδυτών», είπε ένας από αυτούς. «Η εθελοντική συμμετοχή είναι ο στόχος, τουλάχιστον για τώρα. Και πολλοί επιμένουν ότι πρέπει να αποφύγουμε τον όποιο κίνδυνο ενός πλήρους default». Άλλος επιβεβαίωσε ότι στόχος είναι να διατηρηθεί η εθελοντική βάση του προγράμματος.
Μπαρόζο: Ζητά επίσπευση μόνιμου του μηχανισμού διάσωσης ESM
Από την πλευρά του ο πρόεδρος της Κομισιόν Ζοζέ Μπαρόζο ζήτησε την επίσπευση της συγκρότησης του μόνιμου μηχανισμού στήριξης, στα μέσα του 2012, αντί για μέσα του 2013, «αποφασιστική δράση» για την Ελλάδα και πιο αυστηρά κριτήρια για την κεφαλαιακή επάρκεια των τραπεζών, προτρέποντας τους Ευρωπαίους ηγέτες να στηρίξουν το σχέδιό του πέντε σημείων κατά τη Σύνοδο Κορυφής της ΕΕ στις 23 Οκτωβρίου. Αναγκαία κρίνει ο Μπαρόζο την εφαρμογή του μόνιμου μηχανισμού διάσωσης ESM από τα μέσα του 2012, δηλαδή ένα χρόνο νωρίτερα από την προγραμματισμένη χρονολογία. Το σχέδιο πέντε σημείων αφορά την παραπάνω «αποφασιστική απάντηση» στα προβλήματα της Ελλάδας, την ενίσχυση των «αναχωμάτων» της Ευρωζώνης απέναντι στην κρίση, την επίσπευση των πολιτικών Σταθερότητας και Ανάπτυξης και την ενίσχυση της οικονομικής διακυβέρνησης της Ευρωζώνης. Στο πλαίσιο της τελευταίας, ο πρόεδρος της Κομισιόν προτείνει, μαζί με την ενίσχυση της δημοσιονομικής πειθαρχίας, την αξιολόγηση επιλογών για «ομόλογα σταθερότητας» στην Ευρωζώνη -διερευνητικές προτάσεις για τα οποία θα παρουσιάσει η Κομισιόν πριν το τέλος του χρόνου. «Η εμπιστοσύνη μπορεί να ανακτηθεί μέσω της άμεσης ανάπτυξης όλων των στοιχείων που απαιτούνται για την επίλυση της κρίσης. Μόνο με αυτό τον τρόπο, θα είμαστε σε θέση να πείσουμε τους πολίτες μας, τους διεθνείς εταίρους μας και τις αγορές ότι έχουμε τις λύσεις που ανταποκρίνονται στις προκλήσεις που αντιμετωπίζουν όλες οι οικονομίες», τονίζει ο Μπαρόζο.