Πλούσιο παρασκήνιο που κρύβεται πίσω από την πρόσφατη παραίτηση Βγεννόπουλου από την Marfin Popular Bank σύμφωνα με πληροφορίες που έρχονται από την Κύπρο. Τα πραγματικά αίτια της παραίτησης είναι σύμφωνα με καλά πληροφορημένες πηγές βρίσκονται σε μια μεγάλου εύρους δικαστική εμπλοκή που υπάρχει με την τράπεζα στην Κύπρο τα παρακλάδια της οποίας έχουν φτάσει ήδη στην Αθήνα.
Τα παρακλάδια αυτά έχουν να κάνουν σε κάποιο βαθμό και με τη διενέργεια έρευνας από την ελληνική δικαιοσύνη για τις δανειοδοτήσεις του τηλεοπτικού σταθμού ALTER που, ως γνωστόν, μεγάλο μέρος τους έχει πραγματοποιηθεί από την Marfin Popular Bank οδηγώντας την τράπεζα σε εξαιρετικά δυσχερή οικονομική θέση.
Είναι χαρακτηριστικό ότι την τελευταία έκθεση της Moody’s που συνόδευε την υποβάθμιση κατά τρεις βαθμίδες της τράπεζας έναντι μόλις μιας της τράπεζας Κύπρου ο διεθνής οίκος θεωρεί σχεδόν βέβαια την κρατικοποίηση της Marfin Popular Bank.
Και αυτό γιατί με βάση την τρέχουσα αξιολόγηση της τράπεζας τα επιτόκια που θα κληθεί να πληρώσει για να βρει τα κεφάλαια ώστε να αποφύγει τον κρατικό έλεγχο θεωρούνται από τις αγορές απαγορευτικά και συνεπώς, καθίσταται δύσκολη έως αδύνατη η ανεύρεση τους ενώ ταυτόχρονα όμως τονίζεται στην έκθεση της Moody’s η κυπριακή κυβέρνηση δεν θα είναι σε θέση να ενισχύσει τις κυπριακές τράπεζeς.
Θα είναι λοιπόν η Marfin Popular Bank η πρώτη τράπεζα που θα κρατικοποιηθεί;
Τα γεγονότα αυτά, όπως είναι φυσικό, αυξάνουν την πίεση και στη μητρική εταιρία την MIG προσθέτοντας άλλο ένα πρόβλημα στα ήδη πολλά που καλείται να αντιμετωπίσει λόγω της εξαιρετικά δυσμενούς διεθνούς συγκυρίας.
Η Moody’s
Σε υποβάθμιση των τριών κυπριακών τραπεζών προχώρησε ο οίκος πιστοληπτικής αξιολόγησης Moody’s επικαλούμενος την περιορισμένη δυνατότητα του κυπριακού κράτους να τις στηρίξει σε περίπτωση ανάγκης.
Ο οίκος υποβάθμισε την Τρ. Κύπρου και την Ελληνική κατά μία βαθμίδα και τη Marfin κατά τρεις βαθμίδες, τονίζοντας την αυξημένη έκθεση της τελευταίας στην Ελλάδα και την πιθανότητα κρατικής στήριξής της.
Συγκεκριμένα, ο οίκος προχώρησε σε υποβάθμιση του μακροπρόθεσμου rating για τις καταθέσεις και το χρέος της Τρ. Κύπρου σε Ba2 από Ba1, της Ελληνικής σε Ba2 από Ba1 και της Marfin σε Β2 από Ba2.
Επίσης, οι Moody’s τοποθέτησαν τα ratings των τραπεζών υπό αναθεώρηση για περαιτέρω υποβάθμιση.
Όπως τονίζεται, κύριος λόγος της υποβάθμισης των τραπεζών, είναι η περιορισμένη δυνατότητα του κράτους να στηρίξει τον τραπεζικό κλάδο, το μέγεθος του οποίου ανέρχεται σε 6 φορές το κυπριακό ΑΕΠ και ακολουθεί την υποβάθμιση της χώρας κατά 2 βαθμίδες στις 4 Νοεμβρίου στο Baa3 από Baa1.
Για την τριπλή υποβάθμιση της Marfin, ο οίκος αναφέρει ότι αντανακλά την εξασθένηση της πιστωτικής ικανότητας της τράπεζας, επιπρόσθετα από τη μείωση της δυνατότητας του κράτους να τη στηρίξει σε περίπτωση ανάγκης.
Η Marfin, συνεχίζει ο οίκος, έχει μεγαλύτερη έκθεση σε ομόλογα του ελληνικού δημοσίου και φθάνουν περίπου στο 91% του δείκτη κεφαλαίων tier 1 που την καθιστούν ιδιαίτερα ευάλωτη σε ζημιές στο πλαίσιο της αναθεωρημένης συμφωνίας για μεγαλύτερη εμπλοκή του ιδιωτικού τομέα (PSI ) που ανακοινώθηκε στις 27 Οκτωβρίου.
Σύμφωνα με τον οίκο, η Marfin θα χρειαστεί περισσότερο από €1 δισ. προκειμένου να συμμορφωθεί με το μίνιμουμ δείκτη core tier 1 της Κεντρικής Τράπεζας στο 8% και να συμβαδίζει με το μίνιμουμ δείκτη της Ευρωπαϊκής Τραπεζικής Αρχής (9%).
«Παρόλο που η τράπεζα εξετάζει διάφορες επιλογές για να αντιμετωπίσει αυτό το κενό, δεδομένων των δύσκολων συνθηκών στην αγορά, η προσπάθεια αύξησης κεφαλαίου (που ισοδυναμεί με 5% του κυπριακού ΑΕΠ) μέχρι τον Ιούνιο του 2012 αυξάνει σημαντικά την πιθανότητα η τράπεζα να απαιτήσει μεγάλη κεφαλαιακή στήριξη από την κυβέρνηση», υπογραμμίζει ο οίκος.
Για την Τρ. Κύπρου και Ελληνική αναφέρεται ότι μπορούν να καλύψουν το έλλειμμα κεφαλαίου χωρίς καμία εξωτερική βοήθεια.
Η έκθεση της BOCY στα ελληνικά ομόλογα φθάνει το 53% του δείκτη tier 1 και σημειώνεται ότι η ικανότητα να αναπληρώσει τα πρωτογενή ίδια κεφάλαια υποστηρίζεται από τα ενισχυμένα μετατρέψιμα αξιόγραφα κεφαλαίου αξίας €887 εκ.
Η έκθεση της Ελληνικής στα ελληνικά ομόλογα που φθάνει το 18% του δείκτη Tier 1 χαρακτηρίζεται μέτρια.
Ο οίκος τονίζει ότι δεν αποκλείεται περαιτέρω hair cut των ελληνικών ομολόγων στο μέλλον και αυτό θα ασκήσει περαιτέρω πιέσεις στις τράπεζες.
Στην αναθεώρηση του ο οίκος θα λάβει υπόψη τη μεγαλύτερη από την αναμενόμενη επιδείνωση του μακροοικονομικού περιβάλλοντος σε Ελλάδα και Κύπρο που δημιουργεί λειτουργικές προκλήσεις για τις τράπεζες.
Συγκεκριμένα, ο οίκος θα εστιαστεί στις επιπτώσεις του αδύναμου λειτουργικού περιβάλλοντος σε τρεις παράγοντες:
Πρώτον, την ικανότητα των τραπεζών να διατηρήσουν την τρέχουσα χρηματοδότηση και προφίλ ρευστότητας. Σημειώνεται ότι η βάση χρηματοδότησης των τραπεζών έχει δείξει ανθεκτικότητα από την έναρξη της ελληνικής κρίσης, ωστόσο η υψηλή εξάρτηση από τις καταθέσεις τρίτων χωρών, εκθέτει τις τράπεζες σε ενδεχόμενες αρνητικές μεταβολές στην εμπιστοσύνη της αγοράς και σε κίνδυνο εκροών καταθέσεων. Η αναθεώρηση θα εστιαστεί επίσης στο πόσο εύθραυστες είναι η καταθετική βάση των τραπεζών στην Ελλάδα.
Δεύτερον, την περαιτέρω επιδείνωση των μη εξυπηρετούμενων χορηγήσεων λόγω της επιδείνωσης στην ικανότητα αποπληρωμής των κυπριακών νοικοκυριών και επιχειρήσεων. Το κυπριακό ΑΕΠ αναμένεται να αυξηθεί κατά 0,2% το 2012 έναντι προηγούμενης πρόβλεψης των Moody’s για αύξηση 1%. Η αναθεώρηση θα αξιολογήσει επίσης την ικανότητα των τραπεζών να απορροφήσουν περαιτέρω ζημιές από την έκθεση σε ομόλογα του ελληνικού δημοσίου και σε ενδεχόμενο επιπλέον haircut.
Τρίτον, πιέσεις στην κερδοφορία των τραπεζών, παρά το ισχυρό εγχώριο τους franchise και ισχυρή προ- προβλέψεων κερδοφορία. Πέραν από τις προσδοκίες του οίκου για ζημιές από τις εργασίες στην Ελλάδα, εκφράζεται ανησυχία ότι η κερδοφορία των τραπεζών θα αποδυναμωθεί επίσης λόγω ψηλότερων προβλέψεων και χαμηλότερα έσοδα.