www.pontiki.gr

Μία παρενέργεια που εμφανίζουν πολλά ευρέως χρησιμοποιούμενα φάρμακα, το «μπλοκάρισμα» της ακετυλοχολίνης, μελέτησαν ερευνητές στη Βρετανία επιχειρώντας την πρώτη συστηματική αξιολόγηση της μακροπρόθεσμης επίδρασης της αντιχολινεργικής δραστηριότητας.

Διαπίσιτωσαν έτσι πως οι παρενέργειες που έχουν κοινά και ευρέως χρησιμοποιούμενα φάρμακα, όπως τα αντι-ισταμινικά κατά των αλλεργιών και τα αντικαταθλιπτικά, αυξάνουν τον κίνδυνο εγκεφαλικών δυσλειτουργιών αλλά και πρόωρου θανάτου για τα άτομα της τρίτης ηλικίας.

Η ακτυλοχολίνη είναι ουσία-κλειδί του εγκεφάλου. Όσοι άνθρωποι παίρνουν ταυτοχρόνως πολλά φάρμακα με αντιχολινεργική δράση κινδυνεύουν περισσότερο, σύμφωνα με τους ερευνητές, παρόλα αυτά οι ασθενείς δεν πρέπει να πανικοβληθούν και να σταματήσουν να τα παίρνουν χωρίς συνεννόηση με το γιατρό τους.

Όπως δείχνει η νέα έρευνα, είναι κρίσιμο οι γιατροί να επαναξιολογούν κατά τακτά χρονικά διαστήματα τα φάρμακα που συνταγογραφούν στους ηλικιωμένους, ώστε να διασφαλίσουν ότι οι σταδιακά συσσωρευόμενοι κίνδυνοι από τις διάφορες παρενέργειες δεν υπεραντισταθμίζουν τα οφέλη.

Οι ερευνητές δημιούργησαν μια κλίμακα «αντιχολινεργικού βάρους» για περίπου 80 φάρμακα (μερικά πουλιούνται στα φαρμακεία χωρίς συνταγή) και, με βάση αυτή, μελέτησαν τις επιπτώσεις σε περισσότερους από 13.000 άνδρες και γυναίκες άνω των 65 ετών, για περισσότερα από δύο χρόνια. Διαπίστωσαν ότι το 20% όσων έπαιρναν φάρμακα με το μεγαλύτερο αντιχολινεργικό βάρος, είχαν πεθάνει μέσα στην επόμενη διετία, έναντι μόλις 7% όσων δεν έπαιρναν καθόλου φάρμακα με αντιχολινεργική δράση. Για κάθε πρόσθετη μονάδα στην κλίμακα «αντιχολινεργικού βάρους», οι πιθανότητες πρόωρου θανάτου αυξάνουν κατά 26% κατά μέσο όρο.

Παράλληλα, όσοι ηλικιωμένοι έπαιρναν μεγάλες ποσότητες αντιχολινεργικών φαρμάκων, εμφάνιζαν μειωμένες επιδόσεις στα νοητικά-γνωστικά τεστ, μια ένδειξη που επιβεβαιώνει προηγούμενες μελέτες για την ύπαρξη σχέσης ανάμεσα στην αντιχολινεργική δράση και στην έκπτωση των εγκεφαλικών λειτουργιών, αυξάνοντας έτσι τον κίνδυνο για εκδήλωση άνοιας και Αλτσχάϊμερ.

Ωστόσο, πέρα από τη σχέση που διαπιστώθηκε, οι ερευνητές τόνισαν πως δεν αποδείχθηκε πως τα ίδια τα αντιχολινεργικά φάρμακα προκάλεσαν τον πρόωρο θάνατο ή τις εγκεφαλικές δυσλειτουργίες.