Alpha: Η επικίνδυνη «ζαριά» της… νύφης

Εδώ και δέκα χρόνια, η Alpha έχει φθάσει τέσσερις φορές κοντά σε «γάμο» με την Εθνική, για να πει «όχι» λίγα λεπτά πριν αρχίσει… η τελετή. Η τελευταία άρνηση ήταν και η πιο ριψοκίνδυνη: αν δεν βγει το στοίχημα της… νύφης, κινδυνεύει να συρθεί σε ένα «γάμο ανάγκης», χωρίς την παραμικρή δυνατότητα να επιβάλει τους δικούς της όρους…

Όπως και αν εξετάσει κανείς την πρόταση της Εθνικής, ήταν μια αρκετά «λογική» πρόταση: το premium για τους μετόχους, μαζί με τα οφέλη από τις μελλοντικές συνέργειες, αλλά και αν συνυπολογισθεί η απομάκρυνση της ανασφάλειας για μια νέα αύξηση κεφαλαίου, ίσως δεν ήταν αυτό που είχαν ονειρευθεί σε καλές εποχές η διοίκηση και οι μέτοχοι της Alpha, αλλά ήταν μια καλή πρόταση για τα δεδομένα της σημερινής κρίσης. Επιπλέον, προσφέρθηκε ένα καθεστώς συνδιοίκησης του νέου τραπεζικού οργανισμού, που θα έδινε στη διοικητική ομάδα της Alpha αρκετά δυνατή «φωνή» και επιρροή στις αποφάσεις.

Η διοίκηση της Alpha φαίνεται ότι αποφάσισε να ρισκάρει μια άρνηση, προσβλέποντας σε κάτι καλύτερο στο άμεσο μέλλον και όχι κλείνοντας οριστικά το μεγάλο κεφάλαιο με τη γενικό τίτλο «Συγχώνευση Εθνικής-Alpha». Αρκετοί διεθνείς οίκοι, όπως χθες η Nomura, θεωρούν σχεδόν βέβαιο, ότι η Εθνική αργά ή γρήγορα θα επανέλθει με μια βελτιωμένη πρόταση.

Οι υπολογισμοί της διοίκησης της Alpha φαίνονται να στηρίζονται σε καλά θεμέλια. Με μια έκθεση στα ομόλογα που ξεπερνά τα 20 δις. ευρώ και με το «ελληνικό δράμα» να εξελίσσεται χειρότερα από όσο περίμενε η κυβέρνηση, με όλο και πιθανότερη την εκδήλωση μιας νέας αναταραχής μετά τις πιθανότατα «ατελείς» ευρωπαϊκές αποφάσεις του Μαρτίου, στην Alpha πιθανότατα εκτιμούν, ότι η Εθνική δεν έχει το χρόνο με το μέρος της.

Αν επιδεινωθεί η κατάσταση στο «μέτωπο» των ομολόγων, η έκθεση της Εθνικής στα κρατικά «χαρτιά» είναι δυόμιση φορές μεγαλύτερη ως ποσοστό του ενεργητικού από την αντίστοιχη της Alpha και, ως εκ τούτου, φαίνεται λογικό να περιμένει η Alpha, ότι η επόμενη πρόταση της Εθνικής θα είναι καλύτερη, αφού θα αντανακλά μια διαφορετική, βελτιωμένη για την Alpha, σχέση των λογιστικών αξιών των δύο τραπεζών.

Πρόκειται για ένα «στοίχημα» που έχει τη λογική του, δεν παύει όμως να κρύβει και κινδύνους:

- Με το πέρασμα του χρόνου και η Alpha είναι εκτεθειμένη στις πιέσεις της συγκυρίας, από μια άλλη πλευρά: το χαρτοφυλάκιο των δανείων της έχει μεγάλη έκθεση στην αγορά ακινήτων και τα επιχειρηματικά δάνεια και θα φέρει αρκετές ζημιές, αν πράγματι το «ελληνικό δράμα» συνεχισθεί με αμείωτη, ή αυξημένη ένταση. Για παράδειγμα, αν στο χαρτοφυλάκιο της Alpha εφαρμοσθούν οι αυξημένες προβλέψεις για επισφαλείς απαιτήσεις του ακραίου σεναρίου των ευρωπαϊκών αρχών, η τράπεζα χάνει σχεδόν 2 δις. ευρώ από τα κεφάλαιά της, σύμφωνα με υπολογισμούς της Piraeus Securities.

- Την ίδια στιγμή, η Alpha δεν έχει την κεφαλαιακή «άνεση» της Εθνικής, που έχει ενισχυθεί πολλαπλώς το τελευταίο διάστημα και θα ενισχυθεί ακόμη περισσότερο με πώληση μετοχών της Finansbank, ενώ βρίσκεται υπό διαρκή πίεση να επιστρέψει στο Δημόσιο τα 940 εκατ. ευρώ κεφαλαιακών ενισχύσεων που έλαβε το 2009. Ούτε έχει ευκολία πρόσβασης στις αγορές για μια αύξηση κεφαλαίου με «υποφερτούς» όρους για τους παλαιούς μετόχους: το discount που θα χρειασθεί να προσφέρει η Alpha για τη διάθεση νέων μετοχών θα είναι αναπόφευκτα μεγάλο, όπως και οι αμοιβές στους ξένους οίκους που θα εγγυηθούν την κάλυψη της αύξησης. Δεν είναι τυχαίο, ότι το τελευταίο διάστημα πριν την «πρόταση γάμου» από την Εθνική, η Alpha βρισκόταν διαρκώς στο στόχαστρο «σορτάκηδων» στο ΧΑ, επειδή στην αγορά εκτιμούσαν, ότι αργά ή γρήγορα θα προχωρήσει σε μια αύξηση κεφαλαίου τουλάχιστον κατά 1 δις. ευρώ. Προς το παρόν, το διοικητικό συμβούλιο της Alpha απέκλεισε το ενδεχόμενο να αντληθούν νέα κεφάλαια, αλλά σε δύσκολους καιρούς τέτοιες αποφάσεις πολύ εύκολα ανατρέπονται.

Με αυτά τα δεδομένα, φαίνεται ότι ενσωματώνει αρκετούς κινδύνους το στοίχημα της διοίκησης της Alpha και η προσδοκία της, ότι ο χρόνος θα φέρει κάτι καλύτερο για την ίδια και τους μετόχους. Σε συνθήκες κρίσης, λίγους μήνες αργότερα, η διοίκηση της Εθνικής θα μπορούσε να παρακάμψει το τραπεζικό savoir vivre των «φιλικών deal» και να επαναφέρει την ίδια πρόταση της περασμένης Παρασκευής, αυτή τη φορά ως δημόσια πρόταση στους μετόχους της Alpha, που θα βρίσκονται υπό την άμεση «απειλή» μιας μεγάλης αύξησης κεφαλαίου. Σε αυτή την περίπτωση, μάλιστα, θα ήταν αυτονόητο ότι δεν θα προσφέρονταν σημαντικές «καρέκλες» στο νέο σχήμα στα στελέχη της Alpha.

Άλλωστε, η ιστορία της Alpha την τελευταία δεκαετία υποδεικνύει ότι ο χρόνος δεν κύλησε υπέρ της ιστορικής ιδιωτικής τράπεζας: η πρώτη πρόταση της Εθνικής, την εποχή του Θ. Καρατζά, ήταν σαφώς καλύτερη από την πρόταση της διοίκησης Ταμβακάκη. Συχνά, το καλύτερο είναι εχθρός του καλού και μένει να αποδειχθεί αν η διοίκηση της Alpha υπολόγισε σωστά τα ρίσκα…