Οι κεντρικές τράπεζες μετά από δυόμιση μήνες ρίχνουν και πάλι δολάρια από το… ελικόπτερο, σε μία προσπάθεια να καθησυχάσουν τις αγορές και να βελτιώσουν το επενδυτικό κλίμα. Η Fed με τις πέντε υπόλοιπες μεγάλες κεντρικές τράπεζες του κόσμου αποφάσισαν να ανοίξουν στις στρόφιγγες του δανεισμού εν μέσω εμβάθυνσης της κρίσης στην ευρωζώνη. Σε ανάλογη κίνηση είχαν προχωρήσει και στα μέσα Σεπτεμβρίου. Σχολιάζοντας τη συγκεκριμένη ενέργεια των κεντρικών τραπεζών οι αναλυτές επισημαίνουν πως θα παράσχει πρόσκαιρη στήριξη στα χρηματιστήρια, ενώ το γεγονός ότι η παρέμβαση γίνεται σε δολάρια είναι ενδεικτική της επιφυλακτικότητας που επικρατεί για το μέλλον του ευρώ.Από την άλλη πλευρά η διοχέτευση ρευστότητας κρίθηκε απαραίτητη λόγω της πιστωτικής ασφυξίας που αντιμετωπίζουν οι ευρωπαϊκές τράπεζες.
Οι κεντρικοί τραπεζίτες βλέποντας τους πολιτικούς να τρέχουν πίσω από τις εξελίξεις και να αναδεικνύονται κατώτεροι των περιστάσεων προσπαθούν να κερδίσουν χρόνο, λειτουργώντας πυροσβεστικά. Ωστόσο οι κινήσεις αυτές δεν αρκούν για να αποτρέψουν το ενδεχόμενο διάσπασης της Ευρωζώνης. Στο πρόσφατο Eurogroup, oι ευρωπαίοι μπορεί να έδωσαν το πράσινο φως για την εκταμίευση της 6ης δόσης προς την Ελλάδα, ωστόσο ψάχνουν ακόμα το «μπαζούκα» για την αντιμετώπιση της κρίσης χρέους. Παρά τα επιτόκια – φωτιά που πλήρωσαν Ιταλία και Βέλγιο στις δημοπρασίες ομολόγων, τις φήμες για υποβάθμιση της Γαλλίας, τα δημοσιεύματα περί συζητήσεων Ρώμης και Μαδρίτης με το ΔΝΤ για παροχή βοήθειας και τις συνεχείς προειδοποιήσεις των οίκων αξιολόγησης, οι αξιωματούχοι εξακολουθούν να «κωφεύουν».
Το μεγάλο μέτωπο στην Ε.Ε. είναι η ενίσχυση του EFSF. Ο επικεφαλής του EFSF κ. Klaus Regling μετά και τις τελευταίες προσπάθειες άντλησης κεφαλαίων, οι οποίες έδειξαν ότι και ο μηχανισμός αντιμετωπίζει δυσκολίες στην άντληση φθηνών κεφαλαίων, δεν μπόρεσε να δεσμευτεί ως προς το πόσες φορές μπορεί να «μοχλεύσει» τα κεφάλαια που διαθέτει. Ως γνωστόν αρχικός στόχος των ευρωπαίων ήταν να τετραπλασιάσουν την δύναμη πυρός του EFSF ώστε αυτή να φτάσει το 1 τρισ. ευρώ. Οι υπουργοί Οικονομικών της Ευρωζώνης αποφάσισαν τη διεύρυνση των δυνατοτήτων του EFSF μέσω δύο επιλογών, χωρίς όμως να προσδιορίσουν τη συνολική δύναμη «πυρός». Μάλιστα διεφάνη ότι είναι έτοιμοι να ζητήσουν μεγαλύτερη βοήθεια απ’ το ΔΝΤ υπό την πιθανότητα να βρεθεί σε ανάγκη η Ιταλία
Σε ρόλο λευκού ιππότη το ΔΝΤ;
Η ιδέα ενίσχυσης του ΔΝΤ είχε ήδη συζητηθεί στο G20 στις Κάννες στις αρχές του μήνα. Στη συνέντευξη Τύπου μετά το πέρας της σημερινής συνεδρίασης του Eurogroup δεν δόθηκαν λεπτομέρειες για το ποιος θα μπορούσε να δανείσει τα χρήματα στο ΔΝΤ και γιατί. Κάτι που αναμένεται να αυξήσει τις εικασίες ότι θα είναι η ίδια η ΕΚΤ. Σίγουρα μία τέτοια εξέλιξη θα έδινε τόσο στην ΕΚΤ όσο και στη Γερμανία την πολιτική κάλυψη, αφού η Κεντρική Τράπεζα δεν θα εμφανίζεται ως απευθείας διασώστης των χωρών! «Θα συζητήσουμε με την ΕΚΤ. Η ΕΚΤ είναι ανεξάρτητος οργανισμός. Θα ρίξουμε στο τραπέζι κάποιες προτάσεις και είναι στο χέρι της ΕΚΤ να αποφασίσει», δήλωσε ο Βέλγος υπ. Οικονομικών Ντιντιέ Ρέιντερς.
Τυπώνει στα «μουλωχτά» χρήμα;
Στα ψιλά της διεθνούς δημοσιογραφίας πέρασε η είδηση πως την Τρίτη η Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα απέτυχε να «αποστειρώσει» πλήρως τις αγορές ομολόγων της, κάτι που σύμφωνα με τους αναλυτές σημαίνει ότι ουσιαστικά, τύπωσε νέο χρήμα. Σύμφωνα με τη συνηθισμένη πρακτική, η ΕΚΤ αφαιρεί από την αγορά ποσό ίδιο με εκείνο που φέρνει στο σύστημα, μέσω των αγορών ομολόγων. Προκειμένου να αντισταθμίσει τις πληθωριστικές επιπτώσεις του αμφιλεγόμενου προγράμματος των παρεμβάσεών της στις δευτερογενείς αγορές. Την Τρίτη λοιπόν, η ΕΚΤ βγήκε στην αγορά για να μαζέψει καταθέσεις επτά ημερών από τις εμπορικές τράπεζες, προκειμένου να αποστειρώσει τις τελευταίες αγορές ομολόγων. Όμως, κατάφερε να αντλήσει μόνο 194 δισ. ευρώ, έναντι των 203,5 δισ. ευρώ που ζητούσε. Θα πρέπει να σημειωθεί ότι αυτή δεν ήταν η πρώτη φορά που συνέβη αυτό. Η ΕΚΤ είχε αποτύχει να αντλήσει το ποσό που ζητούσε σε αντίστοιχη προσπάθεια αποστείρωσης και τον Ιούνιο του 2010. Η αποτυχία του λεγόμενου sterilization είναι ενδεικτική της κλίματος που επικρατεί στο τραπεζικό σύστημα και της γενικότερης πιστωτικής ασφυξίας. Σε εποχές που η ρευστότητα στερεύει, οι τράπεζες είναι απρόθυμες να καταθέσουν τα χρήματά τους για επτά ημέρες στην ΕΚΤ, προτιμώντας πιο βραχυπρόθεσμες καταθέσεις (overnight), ώστε να έχουν στη διάθεσή τους μεγαλύτερη ρευστότητα ανά πάσα στιγμή.