Η Ευρωπαϊκή Επιτροπή πρότεινε, την Τρίτη, την εμπροσθοβαρή καταβολή των κοινοτικών κονδυλίων προς την Ελλάδα, προκειμένου να ενισχυθεί η ανάπτυξη, υπό την προϋπόθεση όμως ότι πρώτα θα πρέπει να ψηφισθεί το Μεσοπρόθεσμο Πρόγραμμα.«Το μήνυμα μου σήμερα είναι ότι αν η Ελλάδα αναλάβει δράση, η Ευρώπη θα την βοηθήσει. Υπάρχει σχέδιο. Καλώ όλους να αναλάβουν δράση αυτή τη στιγμή», δήλωσε ο πρόεδρος της Κομισιόν Ζοζέ Μπαρόζο, σε συνέντευξη Τύπου.
Κατά τον πρόεδρο της Επιτροπής η υλοποίηση αυτού του προγράμματος θα μπορούσε να τροχοδρομηθεί με την εφαρμογή σε πρώτη φάση ενός σχεδίου τεχνικής βοήθειας προς την Ελλάδα, της τάξεως του 1 δισ. ευρώ, στο οποίο θα κληθούν να συμβάλλουν όχι μόνο η ΕΕ, αλλά και εκείνα εκ των κρατών-μελών της το επιθυμούν.
Πολλοί αναλυτές τονίζουν ότι το Μεσοπρόθεσμο δεν αρκεί για την έξοδο της χώρας από την κρίση και επισημαίνουν ότι χρειάζονται αναπτυξιακά μέτρα.
«Η Ελλάδα μπορεί να έχει πρόσβαση σε μεγάλο μέρος των κοινοτικών κονδυλίων στο πλαίσιο του Ταμείου Συνοχής», είπε.
«Θα πρέπει να κατευθύνουμε αυτά τα κεφάλαια εκεί που χρειάζεται [...] θα πρέπει να βρούμε τρόπους να είναι εμπροσθοβαρή και να τα επιταχύνουμε, ώστε η Ελλάδα να έχει άμεσα οφέλη», προσέθεσε.
Υπενθυμίζεται ότι ο επικεφαλής του Eurogroup, Ζαν-Κλοντ Γιούνκερ, πρότεινε πρόσφατα την αναστολή της υποχρεωτικής συγχρηματοδότησης των προγραμμάτων του ΕΣΠΑ από την Ελλάδα, κάτι που σημαίνει πως οι κοινοτικοί πόροι θα εκταμιεύονται άμεσα, καθώς δεν θα απαιτείται η εθνική συμμετοχή.
Ο κ. Γιούνκερ πρότεινε το 100% της χρηματοδότησης των προγραμμάτων περιφερειακής πολιτικής και του Ταμείου Συνοχής για την Ελλάδα να το αναλάβουν εφεξής τα ευρωπαϊκά ταμεία.
Αυτό σημαίνει ότι αναπτυξιακές δράσεις θα χρηματοδοτούνται άμεσα, καθώς θα παρακαμφθεί το σκέλος συγχρηματοδότησης από το Πρόγραμμα Δημοσίων Επενδύσεων.
Σημειώνεται πως στο πεντάμηνο Ιανουαρίου - Μάιου εκταμιεύθηκαν από το Πρόγραμμα Δημοσίων Επενδύσεων μόλις 1,7 δισ. ευρώ, όταν θα έπρεπε να είχαν εκταμιευθεί 3,4 δισ. ευρώ, καθώς για λόγους εξωραϊσμού του προϋπολογισμού οι πληρωμές γίνονται με το σταγονόμετρο, κάτι που λειτουργεί εις βάρος της απορρόφησης των προγραμμάτων του ΕΣΠΑ.
Με τις προτεινόμενες αλλαγές, η Ελλάδα δεν θα χρησιμοποιήσει για την κάλυψη της εθνικής συμμετοχής τα περίπου 6,8 δισ. ευρώ που έχουν μείνει αναξιοποίητα από το ΠΔΕ, κονδύλια που είτε θα διαθέσει για την μείωση του ελλείμματος, είτε θα χρησιμοποιήσει για αναπτυξιακά έργα.
Η διευκόλυνση της εκταμίευσης πόρων από το ΕΣΠΑ εκτιμάται ότι μπορεί να ενισχύσει την ελληνική οικονομία με ρευστότητα ύψους 20 δισ. ευρώ.
Κεντρικό ρόλο στην επιτάχυνση του κυβερνητικού έργου στον τομέα της ανάπτυξης και των επενδύσεων έχουν οι κ.κ. Ευ. Βενιζέλος, Μ. Χρυσοχοΐδης, Γ. Ραγκούσης και Γ. Παπακωνσταντίνου, ενώ κομβικό ρόλο έχει και ο αντιπρόεδρος της κυβέρνησης Θ. Πάγκαλος.
Η κυβέρνηση θα επαναφέρει το θέμα της μείωσης της εθνικής συμμετοχής (ή της καταβολής της αργότερα) στη Σύνοδο Κορυφής της ΕΕ στις 23-24 Ιουνίου.
Εν τω μεταξύ και έπειτα από μία πρώτη αρνητική αντίδραση της ΕΕ, οι υπουργοί θα αναζητήσουν επενδυτές ώστε να καλύψουν ποσοστό έως 20%, ώστε να μην διατεθούν πόροι από το ΠΔΕ.
Το «ξεμπλοκόρισμα» στο ΕΣΠΑ και τα μεγάλα έργα εκτιμάται ότι θα γίνει με τη μέθοδο της αυτοχρηματοδότησης μέσω συμβάσεων παραχώρησης.
Σύμφωνα με όσα δήλωσε πρόσφατα ο υπουργός Περιφερειακής Ανάπτυξης Μ. Χρυσοχοΐδης, το υπουργείο είχε ζητήσει από την Κομισιόν πριν από δύο μήνες να έρθει πιο μπροστά το ΕΣΠΑ, αλλά η απάντηση του αρμόδιου επιτρόπου της ΕΕ, Γιοχάνεν Χαν, ήταν αρνητική.
Ωστόσο, έκτοτε τα πράγματα έχουν αλλάξει, αν κρίνουμε από τις δηλώσεις του κ. Γιούνκερ και του κ. Μπαρόζο.
Σημειώνεται ότι το 2009 η Κομισιόν είχε επιτρέψει την προεκταμίευση των κοινοτικών κοδυλίων για τις πληρωμές έργων (κάτι που δεν έχει αξιοποιήσει η Ελλάδα), προκειμένου τα κράτη-μέλη να αντιμετωπίσουν τις επιπτώσεις της βαθιάς ύφεσης του 2008.
Ουσιαστικά, η προεκταμίευση κοινοτικών κονδυλίων είναι ένα είδος «ευρωομολόγου», χωρίς να υποχρεώνεται το Δημόσιο να πληρώνει -υψηλούς- τόκους.
Σήμερα, Τρίτη, ο κ. Χρυσοχοΐδης, μιλώντας στη Βουλή, είπε ότι θα πάει στις Βρυξέλλες την ερχόμενη εβδομάδα,, ώστε να ζητήσει ένα έκτακτο πρόγραμμα χρηματοδότησης για την ανάπτυξη μέσω του Ταμείου Στήριξης, του ΕΣΠΑ και της Ευρωπαϊκής Τράπεζας Επενδύσεων.
Ο υπουργός προανήγγειλε την αναδιάρθρωση του Εθνικού Στρατηγικού Πλαισίου Αναφοράς (ΕΣΠΑ) ώστε «να γίνει πιο ευέλικτο και πιο γρήγορο»
Επίσης, προανήγγειλε τη δημιουργία Δημόσιας Επενδυτικής Τράπεζας για να αντιμετωπιστεί η υπάρχουσα τραπεζική ρευστότητα με μικρή συμμετοχή του Δημοσίου και μεγαλύτερη των ιδιωτών, οι οποίοι θα έχουν και την εποπτεία.