Το Eurogroup ενέκρινε το βράδυ της Τρίτης την εκταμίευση της πολύπαθης έκτης δόσης, ύψους οκτώ δισεκατομμυρίων ευρώ για την Ελλάδα. Τα χρήματα αναμένεται να εισρεύσουν στα κρατικά ταμεία μεταξύ 10 και 15 Δεκεμβρίου.«Στην Ελλάδα έχουμε όλες τις απαραίτητες συνθήκες για να προχωρήσουμε με την επόμενη δόση, το νέο πρόγραμμα και το PSI. Διαθέτουμε την απαραίτητη πολιτική συναίνεση, την απαραίτητη εθνική ενότητα, καθώς και την εθνική βούληση και αποφασιστικότητα για να προχωρήσουμε» δήλωσε νωρίτερα ο αντιπρόεδρος της κυβέρνησης και υπουργός Οικονομικών κ. Ευάγγελος Βενιζέλος.
Στόχος πλέον του οικονομικού επιτελείου είναι να ολοκληρωθούν τάχιστα οι διαδικασίες για το δεύτερο μνημόνιο και το δεύτερο πακέτο στήριξης, στη σκιά των δραματικών εξελίξεων στην Ευρωζώνη.
Οι προκλήσεις για το οικονομικό επιτελείο, που ετοιμάζεται για τις διαπραγματεύσεις για το κούρεμα, είναι να συγκρατήσει καταρχήν το φετινό έλλειμμα στο 9%.
Στις μείζονες προτεραιότητες συμπεριλαμβάνονται η κατάθεση και ψήφιση του πολυνομοσχεδίου για κλειστά επαγγέλματα, τα ταξί, οι επικουρικές συντάξεις, η κατάθεση και ψήφιση του νέου φορολογικού, η προώθηση μέτρων για την αντιμετώπιση της φοροδιαφυγής και τις ανείσπρακτες οφειλές.
Επιπλέον πρέπει να απλωθεί δίχτυ προστασίας για τις ευπαθείς ομάδες και τους ανέργους, αλλά να αυξηθούν οι ρυθμοί απορρόφησης των κοινοτικών κονδυλίων έτσι ώστε να ενισχυθεί η δυναμική της ανάκαμψης.
Η ευρωτράπεζα θα σώσει το ευρώ
Καταλυτική για τις κατευθύνσεις, πιθανότατα και για τις αποφάσεις που θα λάβει σήμερα το Eurogroup, μοιάζει η αμερικανική παρέμβαση κορυφής στην ευρωπαϊκή κρίση χρέους. Το αποτέλεσμα της χθεσινής συνάντησης που είχαν στο Λευκό Οίκο ο πρόεδρος των ΗΠΑ Μπαράκ Ομπάμα με τον πρόεδρο της Ευρωπαϊκής Ενωσης Χέρμαν βαν Ρομπάι και τον πρόεδρο της Ευρωπαϊκής Επιτροπής Ζοζέ Μανουέλ Μπαρόζο είναι ο παραμερισμός της ενίσχυσης των κονδυλίων του EFSF από τα 440 δισ. ευρώ στο 1 τρισ. ευρώ και η επιστροφή της ιδέας για την ανάληψη από την Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα (ΕΚΤ) του κεντρικού ρόλου στην επίλυση της κρίσης. Σε συνεργασία, βεβαίως, με το ΔΝΤ...
«Το Ταμείο Διάσωσης μόνο του δεν θα είναι ικανό να λύσει όλα τα προβλήματα. Πρέπει να το πετύχουμε αυτό με τη συνεργασία του Διεθνούς Νομισματικού Ταμείου και της ΕΚΤ, στο πλαίσιο ασφαλώς της ανεξαρτησίας της», δήλωσε ο υπουργός Οικονομικών του Λουξεμβούργου Λυκ Φρίντεν προσερχόμενος στη συνάντηση των υπουργών Οικονομικών των κρατών-μελών της ευρωζώνης στις Βρυξέλλες.
Ολα τα είπε με τη φράση αυτή ο Λουξεμβούργιος υπουργός. Αποκάλυψε ότι η αμερικανική αντίληψη περί «λύσης-μπαζούκα» δεν περιλαμβάνει το Ευρωπαϊκό Ταμείο Χρηματοπιστωτικής Σταθερότητας (EFSF), αλλά την προϋπόθεση ότι η ΕΚΤ θα λειτουργήσει σαν «κανονική» Κεντρική Τράπεζα, σαν τη Fed, ας πούμε ή σαν την Τράπεζα της Αγγλίας ή σαν την Κεντρική Τράπεζα της Ιαπωνίας και σαν όλες τις Κεντρικές Τράπεζες του πλανήτη. Στο μέτρο βεβαίως του δυνατού. Αφού βρεθεί δηλαδή μια φόρμουλα σύμφωνη με το ελλιπές, γερμανικής εμπνεύσεως, καταστατικό λειτουργίας της Ευρωτράπεζας.
Αυτό σημαίνει ότι, εφ' όσον απαγορεύεται ο απευθείας δανεισμός των εθνικών κυβερνήσεων από την ΕΚΤ και επιτρέπεται μόνο ο δανεισμός τραπεζών, η ιδέα που επεξεργάζονται αυτή την ώρα στο Eurogroup είναι να στηρίζει εμμέσως τις κυβερνήσεις της ευρωζώνης η Ευρωτράπεζα. Να δανείζει δηλαδή το ΔΝΤ και στη συνέχεια το Ταμείο να προχωρεί σε αγορές κρατικών ομολόγων. Ενδεχομένως στη διαδικασία να εμπλακεί και το ΕFSF - αν καμφθούν οι γερμανικές αντιρρήσεις επ' αυτού.
Η επισήμανση από τον Φρίντεν ότι κάθε απόφαση που θα ληφθεί θα σέβεται την ανεξαρτησία της ΕΚΤ έγινε βεβαίως για να κατευναστεί η γερμανική πλευρά, η οποία πάντως μοιάζει να έχει πειστεί ότι λύση διάσωσης της ευρωζώνης και του ευρώ χωρίς την εμπλοκή της ΕΚΤ δεν είναι δυνατή. Ο Ομπάμα φέρεται, άλλωστε, να εξήγησε στους Ρομπάι και Μπαρόζο ότι «η επίλυση της ευρωπαϊκής κρίσης έχει τεράστια σημασία για τις ΗΠΑ». Και ότι οι παρεμβάσεις της ΕΚΤ στη δευτερογενή αγορά ομολόγων δεν έχουν φέρει αποτέλεσμα. Ως γνωστόν, η ΕΚΤ έχει αγοράσει ελληνικά, ιρλανδικά, πορτογαλικά, ιταλικά και ισπανικά ομόλογα συνολικής αξίας 203,5 δισ. ευρώ το τελευταίο 18μηνο.
Οι παρεμβάσεις αυτές έγιναν παρότι μειοψήφησαν οι δύο Γερμανοί που μετέχουν στο 23μελές διοικητικό συμβούλιο της ΕΚΤ. Και ο νέος πρόεδρος της Ευρωτράπεζας, άλλωστε, Μάριο Ντράγκι, για λόγους πιστοποίησης της νομιμοφροσύνης του προς το Βερολίνο είχε χαρακτηρίσει «προσωρινές» και «περιορισμένες» τις παρεμβάσεις της ΕΚΤ στη δευτερογενή αγορά.
Αποτέλεσμα, όμως, δεν φαίνεται ότι θα φέρει και η συμφωνία της 26ης/27ης Οκτωβρίου για ενίσχυση του ρόλου και της δύναμης πυρός του EFSF. Ετσι, υπό το βάρος των αμερικανικών πιέσεων, η κυβέρνηση Μέρκελ μοιάζει να πείθεται ότι πρέπει να μετατραπεί η ΕΚΤ σε δανειστή της ύστατης στιγμής. «Η ΕΚΤ πρέπει να σώσει το ευρώ. Τα μέλη της ΕΚΤ και το Βερολίνο θα πρέπει ίσως να αρχίσουν να το αντιλαμβάνονται αυτό», δήλωσε στο Bloomberg ο Χόλγκερ Σμίεντινγκ, επικεφαλής οικονομολόγος της Joh. Berenberg Gossler & Co. από τη Φρανκφούρτη.
Οπως όλα δείχνουν, εκείνο που απομένει είναι η εξασφάλιση από το Βερολίνο των εγγυήσεων που ζητεί για να δώσει το πράσινο φως προς την κατεύθυνση της αλλαγής του καταστατικού λειτουργίας της ΕΚΤ. Και οι εγγυήσεις αυτές έχουν να κάνουν με τη διασφάλιση αυστηρών και στενών ελέγχων στους εθνικούς προϋπολογισμούς στην ευρωζώνη. Είναι γνωστό ότι καταβάλλεται προσπάθεια για να λάβει η γερμανική πλευρά τις εγγυήσεις που ζητεί στη σύνοδο κορυφής της 9ης Δεκεμβρίου. Και το πράσινο φως που θα δώσει το Βερολίνο για τη μετατροπή της ΕΚΤ σε «κανονική» Κεντρική Τράπεζα θα ανάψει πιθανότατα και για την έκδοση ευρωομολόγου.