Η τράπεζα του πλουσιότερου Έλληνα μεγιστάνα, η Eurobank του ομίλου Λάτση, θα συνεχίσει να κρατά τα 950 εκατ. ευρώ που έχει πάρει από το... άφραγκο Ελληνικό Δημόσιο ως κεφαλαιακή ενίσχυση, παρότι «πονάει» από την πληρωμή τόκων 95 εκατ. ευρώ το χρόνο. Μια ματιά, όμως, στα «ψιλά γράμματα» των οικονομικών καταστάσεων της τράπεζες δείχνει ότι ο «πόνος» είναι πιο «γλυκός» από όσο φαίνεται, αφού τα 95 εκατ. ευρώ επιστρέφονται στην Eurobank από την εφορία και ουσιαστικά η τράπεζα έχει πάρει τζάμπα τα 950 εκατ. του Δημοσίου! Ο διευθύνων σύμβουλος της Eurobank, κ. Νίκος Νανόπουλος, εξήγησε χθες στους μετόχους ότι από... φρονιμάδα και υπευθυνότητα η τράπεζα δεν πρόκειται να επιστρέψει στο ορατό μέλλον τις κεφαλαιακές ενισχύσεις που έχει πάρει από το Δημόσιο: «Κρίνουμε ότι λόγω της συγκυρίας είναι φρόνιμο και υπεύθυνο από μέρους μας να τις κρατήσουμε επ’ ωφελεία των μετόχων (σ.σ.: δηλαδή, πρωτίστως του ομίλου Λάτση, που δεν δείχνει να «καίγεται» να τοποθετήσει νέα κεφάλαια στην τράπεζα)». Και θα κρατηθούν τα 950 εκατ. ευρώ, όπως διευκρίνισε ο κ. Νανόπουλος, «ακόμη και εάν χρειαστεί να πληρώσουμε τον τόκο των 95 εκατ. ευρώ, ο οποίος μας πονάει».
Πριν σπεύσει κανείς να... συγκινηθεί από τον πόνο του καλού τραπεζίτη, ίσως είναι καλό να ανατρέξει στις σημειώσεις των οικονομικών καταστάσεων α’ τριμήνου της τράπεζας, για να αντιληφθεί ότι τον πόνο αυτό απαλύνει μια ισόποση έκπτωση φόρου:
- «Την 12 Ιανουαρίου 2009», διαβάζουμε στις οικονομικές καταστάσεις α’ τριμήνου 2011 της τράπεζας, «η Έκτακτη Γενική Συνέλευση των μετόχων ενέκρινε την έκδοση 345.500.000 προνομιούχων μετοχών χωρίς δικαίωμα ψήφου, μη διαπραγματεύσιμων, μη μεταβιβάσιμων, μη σωρευτικής σταθερής απόδοσης 10% φορολογικά εκπιπτόμενης, με ονομαστική αξία € 2,75 έκαστη, σύμφωνα με το Νόμο 3723/2008 «Πρόγραμμα Ενίσχυσης της Ρευστότητας της Ελληνικής Οικονομίας», οι οποίες καλύπτονται από το Ελληνικό Δημόσιο με ομόλογα ίσης αξίας.
Δηλαδή, η τράπεζα έχει καταφέρει να παίρνει πίσω ουσιαστικά από το Δημόσιο τη «σταθερή απόδοση» 10%, που έχει μεριμνήσει ο νομοθέτης να πληρώνουν οι τράπεζες στο κράτος για τις ενισχύσεις κεφαλαίων που λαμβάνουν. Πολύ απλά, κατατάσσει αυτή τη «σταθερή απόδοση» στις δαπάνες τόκων και εξασφαλίζει ισόποση έκπτωση φόρου, εκμηδενίζοντας το όφελος του κράτους από αυτό το δανεισμό κεφαλαίων!
Στο σημείο αυτό, βέβαια, η Eurobank (και το υπουργείο Οικονομικών, εφόσον αποδέχεται την ερμηνεία του νόμου που κάνει η τράπεζα) κινείται σε «γκρίζα ζώνη». Άλλες τράπεζες, όπως η Εθνική, δεν κατατάσσουν τη «σταθερή απόδοση» του Δημοσίου στα έξοδα τόκων, αλλά την θεωρούν ως μια μορφή μερίσματος ή πληρωμής τόκων σε μέτοχο. Προφανές είναι ότι η ίδια εκροή, σύμφωνα με τις ίδιες διατάξεις του ίδιου νόμου, δεν μπορεί σε μία περίπτωση να θεωρείται εκπιπτόμενη δαπάνη τόκων και στην άλλη μέρισμα, εκτός αν στην Ελλάδα ο καθένας εφαρμόζει τον φορολογικό νόμο όπως τον βολεύει. Κάποια από τις δύο εκδοχές προφανώς είναι εσφαλμένη, αλλά φαίνεται ότι το υπουργείο Οικονομικών δέχεται ταυτόχρονα και τις δύο εκδοχές ως ορθές!
Για να ξεκαθαρίσει το θέμα, πάντως, θα είχε ενδιαφέρον να εξηγήσει η διοίκηση της Eurobank (όχι στους μετόχους της, αλλά στα φορολογικά υποζύγια της χώρας) πού ακριβώς (σε κάποια εγκύκλιο του υπ. Οικονομικών, για παράδειγμα;) βασίζει αυτή την ιδιαίτερα βολική για την ίδια την τράπεζα και τους μετόχους της ερμηνεία του νόμου. Και να ανακοινώσει σε ποιο ύψος ανέρχονται ως τώρα οι εκπτώσεις φόρου που έχει εξασφαλίσει η τράπεζα με αυτή τη μέθοδο, για να έχουμε όλοι μια αντίληψη του πόσο πραγματικά «πονούν» ορισμένες τράπεζες από τους τόκους για τα κεφάλαια που έχουν λάβει από τον... τρύπιο κρατικό κορβανά.
Κατά τα λοιπά, πάντως, η διοίκηση της Eurobank εμφανίσθηκε γενναιόδωρη προς το Ελληνικό Δημόσιο σε αυτή τη δύσκολη ώρα. Όπως τόνισε ο αναπληρωτής διευθύνων σύμβουλος, Ν. Καραμούζης, η τράπεζα έχει συνολικά στο χαρτοφυλάκιό της ομόλογα ονομαστικής αξίας 6,7 δισ. ευρώ και εξ αυτών, μέχρι τα μέσα του 2014, λήγουν ομόλογα αξίας 2 δισ. ευρώ. Για αυτά τα ομόλογα που λήγουν, η διοίκηση της τράπεζας εμφανίσθηκε πρόθυμη να μετάσχει στην εθελοντική διαδικασία αναχρηματοδότησης του Δημοσίου από ιδιώτες πιστωτές.
Βέβαια, από τις δύο εναλλακτικές προτάσεις που υπάρχουν στο τραπέζι (ανταλλαγή με ομόλογα διάρκειας 30 ετών ή με ομόλογα 5ετούς διάρκειας), η διοίκηση της Eurobank φαίνεται ότι προσανατολίζεται να επιλέξει αυτή με τη μικρότερη διάρκεια της νέας χρηματοδότησης. Το σενάριο που θέλει την ανταλλαγή τίτλων με ομόλογα διάρκειας 30 ετών δεν φαίνεται να γίνεται αποδεκτό από τους ιδιώτες, δήλωσε ο κ. Καραμούζης, χωρίς να διευκρινίζει σε ποιους «ιδιώτες» αναφέρεται, αφού ήδη το σενάριο έχουν αποδεχθεί οι γαλλικές και οι γερμανικές τράπεζες (προφανώς ο «ιδιώτης» που είχε στο μυαλό του ο κ. Καραμούζης είναι η ίδια η Eurobank!).
Έστω κι έτσι, κάτι είναι κι αυτό για το πολύπαθο Ελληνικό Δημόσιο: βρέθηκε μια τράπεζα που έχει πάρει ως τώρα 950 εκατ. ευρώ ως ενισχύσεις κεφαλαίων από το κράτος και άλλα 13,6 δισ. ευρώ ως ενισχύσεις ρευστότητας, η οποία δέχεται γενναιόδωρα να διατηρήσει μια τοποθέτηση 2 δισ. ευρώ στα... ομόλογα του ευεργέτη της.