Η εμφάνιση μιας νέας ασθένειας δρομολογεί κάθε φορά έναν αγώνα δρόμου για την ανακάλυψη της θεραπείας της. Οι Ευρωπαίοι πολιτικοί δείχνουν σήμερα ότι πιστεύουν πως έκαναν την ανακάλυψη μιας θαυματουργής θεραπείας για την κρίση χρέους της Ευρωζώνης στο σχήμα του Ευρωπαϊκού Μηχανισμού Χρηματοπιστωτικής Σταθερότητας. Ο ευρωπαϊκός μηχανισμός συνεστήθη για να χρηματοδοτεί χώρες που έχουν αποκλειστεί από τις αγορές. Μπορεί να κάνει περισσότερα – για παράδειγμα να στηρίξει την αποκατάσταση της κεφαλαιακής βάσης των ευρωπαϊκών τραπεζών – αλλά μόνο υπό την προϋπόθεση ότι θα αναδιαρθρωθεί. Για να γίνει αυτό όμως, θα πρέπει οι πολιτικοί να γίνουν ειλικρινείς με τους φορολογούμενους τους και να τους εξηγήσουν τους κινδύνους που ενέχει.
Υπό την παρούσα του δομή, ο Ευρωπαϊκός Μηχανισμός Χρηματοπιστωτικής Σταθερότητας μπορεί να κάνει πολύ λιγότερα από όσα δείχνει. Υποτίθεται ότι διαθέτει κεφαλαιοποίηση 440 δις ευρώ προκειμένου να ανταποκριθεί στις χρηματοδοτικές ανάγκες της Ιρλανδίας, της Πορτογαλίας και της Ισπανίας. Όμως το νούμερο αυτό είναι παραπλανητικό, επειδή οι πρόσθετες εγγυήσεις και τα κεφάλαια ασφαλείας περιορίζουν την πραγματική δανειοδοτική του ισχύ κοντά στα 250 δις ευρώ.
Η συμφωνία της 21ης Ιουλίου προβλέπει τον ανασχεδιασμό του μηχανισμού προκειμένου να ενισχυθεί η πραγματική δανειοδοτική του ισχύς στα 440 δις και η εγγυητική του δέσμευση να φτάσει ως τα 780 δις. Την Πέμπτη το γερμανικό κοινοβούλιο θα κληθεί να εγκρίνει ή να απορρίψει αυτή τη ρύθμιση. Αν την εγκρίνει οι Ευρωπαίοι πολιτικοί θα έχουν αποκτήσει ένα ισχυρό όπλο στη μάχη τους απέναντι στη μόλυνση της Ευρωζώνης.
Παρόλα αυτά υπάρχουν πράγματα που ο ευρωπαϊκός μηχανισμός μπορεί να κάνει και πράγματα που δεν μπορεί. Ο μηχανισμός μπορεί να βοηθήσει στην επανακεφαλαιοποίηση των κλυδωνιζόμενων τραπεζών της Ευρωζώνης – κι αυτό επείγει πολύ περισσότερο από τη στήριξη της Ισπανίας. Ακόμη κι έτσι όμως, οι περιορισμοί του θα παραμείνουν.
Ας υποθέσουμε ότι ο μηχανισμός τροφοδοτεί με κεφάλαια ύψους 7,5 δις ευρώ κάθε μια από τις 20 ασθενέστερες τράπεζες της Ευρωζώνης και ότι συμμετέχει στη δεύτερη ελληνική διάσωση ως το ύψος των 65 δις ευρώ, συμπεριλαμβανομένων των 49 δις ευρώ που έχουν ήδη δεσμευτεί για την Ιρλανδία και την Πορτογαλία, συνεπάγεται ότι ο ευρωπαϊκός μηχανισμός απομένει με δανειοδοτική ισχύ μόλις 175 δις ευρώ.
Ο Ευρωπαϊκός Μηχανισμός Χρηματοπιστωτικής Σταθερότητας διαθέτει την ανώτατη πιστοληπτική αξιολόγηση ΑΑΑ αλλά μόνο 6 από τα 17 κράτη μέλη της Ευρωζώνης διαθέτουν την ίδια αξιολόγηση αντιπροσωπεύοντας το 62% των εγγυήσεων του. Αν η Γαλλία χάσει την αξιολόγηση ΑΑΑ οι εγγυήσεις θα πέσουν κάτω του 50%. Η επέκταση του ευρωπαϊκού μηχανισμού μπορεί επίσης να αυξήσει το ενδεχόμενο παθητικό – που σήμερα βρίσκεται στο 8.5% - του κάθε κράτους που συμβάλλει σε αυτόν. Αυτό είναι το κόστος των καθυστερήσεων και της χρονοτριβής των ηγετών της Ευρωζώνης. Για να γίνει ο ευρωπαϊκός μηχανισμός το θαυματουργό φάρμακο που είναι στη φαντασία όλων, θα πρέπει να έχει την ευελιξία που χρειάζεται.