Είναι αλήθεια πως τα λεφτά του μνημονίου πάνε όλα για την αποπληρωμή του χρέους και τίποτα για τις δαπάνες του ελληνικού κράτους;Για να συμβεί αυτό θα πρέπει ο κρατικός προϋπολογισμός της χώρας να μην έχει καθόλου πρωτογενές έλλειμμα. Δηλαδή, τα έξοδα πλην τόκων να μην ξεπερνάνε τα έσοδα...
Στους προϋπολογισμούς του 2010 και του 2011 υπάρχει πρωτογενές έλλειμμα μεταξύ 10-11 δισ. ευρώ.
Στο βαθμό που η Ελλάδα δεν μπορεί να δανειστεί από πουθενά αλλού, γιατί οι αγορές είναι κλειστές γι’ αυτήν, το έλλειμμα αυτό καλύπτεται από τα 110 δισ. του μνημονίου Νο 1.
Βέβαια το χρέος είναι ανυπόστατο κομμάτι της ελληνικής πραγματικότητας και οποιαδήποτε ρεαλιστική λύση θα πρέπει να λαμβάνει και αυτό υπόψη.
Το πρωτογενές έλλειμμα...
Τι μπορεί να αντιπροσωπεύει ένα ποσό 10-11 δισ. ευρώ στην πραγματικότητα του ελληνικού δημοσίου;
Στον προϋπολογισμό του 2010 οι μισθοί και οι συντάξεις της κεντρικής διοίκησης ήταν 22,5 δισ. ευρώ από τα οποία τα 14,2 δισ. ευρώ ήταν οι μισθοί.
Σχεδόν τα δυο τρίτα των μισθών του στενού δημόσιου τομέα λοιπόν και περίπου το μισό των δαπανών για μισθούς και συντάξεις χρηματοδοτούνται από το μνημόνιο;
Τα 1 και 1,5 δισ. των τρίμηνων εντόκων που βγαίνουν κάθε λίγο και λιγάκι, στην ουσία αποτελούν ανακυκλούμενο κεφάλαιο, αφού πρόκειται για λήξεις και ανανεώσεις εντός του έτους.
Γιατί τότε το αντιμνημονιακό μέτωπο υποστηρίζει πως τα χρήματα του μνημονίου αφορούν μόνο την εξυπηρέτηση των συμφερόντων των δανειστών, ενώ οι μισοί μισθοί του δημοσίου πληρώνονται από την δανειακή σύμβαση;
Η γνώμη μου είναι γιατί «πουλάει» αυτή η εκδοχή. Ήτοι, για λόγους δημαγωγίας και λαϊκισμού. Σε κάποιον που έχει πάρει ένα σπίτι ή ένα αυτοκίνητο με δανεικά και οποιαδήποτε μείωση μισθού ή απώλεια εργασίας σημαίνει πως πρέπει να τα χάσει, τι λες;...
Το ψέμα έχει κοντά πόδια
Πως όμως διακινδυνεύει κάποιος να λέει τόσο οφθαλμοφανή ψέματα όταν οι αριθμοί είναι αμείλικτοι; Οι παλιές καραβάνες των αγορών γνωρίζουν πως όσο πιο μεγάλο είναι ένα ψέμα τόσο πιο εύκολα γίνεται πιστευτό. Ο δε σημαντικός διανοητής Καρλ Κράους υποστηρίζει την εξής ευφυή κατά τη γνώμη μου άποψη. «Το μυστικό του δημαγωγού είναι να φαίνεται τόσο κουτός όσο κι οι ακροατές του, ώστε να νομίζουν πως είναι τόσο έξυπνοι όσο κι εκείνος...». Λέτε;
Αυτό που επιχειρείται αυτή τη στιγμή, κατά τη γνώμη μου, είναι πως το κομματικό και πελατειακό παρακράτος προσπαθεί να αντιμετωπίσει το ψέμα της κρατικοδίαιτης ευημερίας με δανεικά της μεταπολίτευσης, με άλλο ένα ψέμα. Προσπαθεί να αποποιηθεί τις ευθύνες.
Επειδή όμως αυτό δεν οδηγεί σε βιώσιμη λύση αργά ή γρήγορα κάθε κατεργάρης θα κληθεί στον πάγκο του.
Η λύση που θα καταλήξουμε...
Αν κάποιος θέλει να είναι ειλικρινής και αντικειμενικός, θα μπορούσε να υποστηρίξει πως κόβοντας τις μισές δαπάνες για μισθούς και συντάξεις των δημοσίων υπαλλήλων, με απολύσεις και κλείσιμο των άχρηστων υπηρεσιών, θα μπορούσαμε να αποφύγουμε τα περισσότερα από τα δεινά του μνημονίου καθώς θα είμαστε σε θέση να παράξουμε πρωτογενές πλεόνασμα, γεγονός που θα άνοιγε την πόρτα για την επάνοδο στις αγορές...
Το μείγμα των περικοπών ποικίλει, θα μπορούσε να είναι οι μισές των μισών από μισθούς και οι άλλες από άλλου είδους σπατάλες. Δεκτό. Άλλη μαγική λύση δεν υπάρχει όμως...
Στάση πληρωμών
Κάποιοι δημαγωγοί υποστηρίζουν επίσης πως αν κηρύξουμε αύριο στάση πληρωμών και επιστροφή στη δραχμή, τα λεφτά που θα εξοικονομήσουμε από τους τόκους θα μας φτάνουν να πληρώνουμε μισθούς και συντάξεις (ώριμες και καταχρηστικές πρόωρες) και έτσι θα ζήσουμε ζωή και κότα...
Έχω αναπτύξει πολλές φορές τα επιχειρήματα γιατί κάτι τέτοιο θα επιστρέψει τη χώρα στο βιοτικό επίπεδο που είχε τη δεκαετία του ’50, με άροτρα και τεντζερέδες...
Νομίζω πως όποιοι υποστηρίζουν αυτές τις απόψεις, ευτυχώς δεν την υποστηρίζει κανένας γνωστός ακαδημαϊκός ούτε κάποια κρίσιμη πολιτική δύναμη, απλά θέλουν να χαϊδέψουν τα αυτιά των ανθρώπων που ανησυχούν για την θέση τους στο δημόσιο...
Αν συμβεί αυτό, ο βασικός μισθός θα υποτριπλασιαστεί, οι συντάξεις θα εξατμιστούν και ο αριθμός των δημοσίων υπαλλήλων θα γυρίσει τα επίπεδα του ’60-70.
Να μια εξήγηση...
Αν σήμερα έχουμε ΑΕΠ 230-240 δισ. ευρώ, πόσο θα έπεφτε αυτό μετά από μια στάση πληρωμών ή μια μονομερή αναδιάρθρωση του χρέους;
Ένας φίλος της στήλης στο διάλογο προχθές με παρακίνησε να κοιτάξω τι έγινε στην Αργεντινή μετά τη χρεοκοπία. Σύμφωνα με τα στοιχεία της Παγκόσμιας Τράπεζας, το ΑΕΠ της χώρας μειώθηκε από τα 260-270 δισ. δολάρια στα 100 δισ. δολάρια.
Αν λάβουμε υπόψη το υπόδειγμα της Αργεντινής, σήμερα αν το ελληνικό κράτος έχει έσοδα περί τα 50 δισ. ευρώ σε ένα ΑΕΠ 230 -240 δισ. ευρώ, πόσα έσοδα θα είχε με ένα προϋπολογισμό 70-80 δισ. ευρώ;
Είναι απλό, το 20-23% των 80 δισ. εύρώ δεν μας αθροίζει παραπάνω από 20 δισ. ευρώ. Πόσες συντάξεις, μισθούς, περιπολικά, καύσιμα, φάρμακα και θρανία να μπορούσε να πληρώσει με αυτά;
Η υπόλοιπη κοινωνία κάθε πότε θα είχε κατσαρόλα γεμάτη, καθώς εμείς, σε αντίθεση με την Αργεντινή που είναι πλεονασματική στο εμπόριο τροφίμων και όχι μόνο... είμαστε ελλειμματικοί.
Το ΑΕΠ της Αργεντινής έκανε 10 χρόνια να φτάσει στα προ 2002 επίπεδα σε δολάρια. Αν λάβουμε υπόψη πως το δολάριο σε σχέση με το ευρώ το 2002 ήταν 1 $ ίσον με 1,2 Ε και τώρα 1 $ ίσον με 0,75 Ε, το ΑΕΠ της χώρας είναι λίγο πάνω από το μισό του 2001 σε ευρώ...
Θερινό ράλι;
Το μεγαλύτερο πρόβλημα της χώρας, όπως λέμε πολλά χρόνια τώρα και μεθ’ επιτάσεως από πέρυσι, είναι η πολιτική ηγεσία της χώρας.
Είναι εξαρτημένη από τις πελατειακές σχέσεις που δεν είναι απίθανο να προτιμήσει να πάρει και τη χώρα μαζί της στην κατάρρευση παρά να αυτοκτονήσει προωθώντας τις μεταρρυθμίσεις και χάνοντας την πελατειακή εκλογική της βάση.
Μια επόμενη μέρα με τους μισούς εργαζόμενους του δημοσίου να μην εξαρτώνται από κάποιον συνδικαλιστή, βουλευτή, υπουργό, θα ψήφιζε με άλλα κριτήρια και θα δημιουργούσε ανατροπή του πολιτικού σκηνικού.
Το ίδιο θα επιφέρει και ιδιωτικοποίηση όλων των ΔΕΚΟ.
Αυτός είναι ο λόγος που απειλούν να καταψηφίσουν τον μεσοπρόθεσμο.
Το θερινό ράλι της αγοράς εξαρτάται από το αν θα περάσει το μεσοπρόθεσμο και εν συνεχεία αν θα υπάρξει ομοβροντία ιδιωτικοποιήσεων.
Ιδιωτικοποιήσεις...
Είναι αλήθεια πως οι αποτιμήσεις των εταιρειών που θα πουληθούν είναι πολύ χαμηλά. Αν αντί φόρων πέρυσι η κυβέρνηση είχε επιλέξει να μειώσει τις δαπάνες και να εμφανίσει πρωτογενές πλεόνασμα, φέτος θα μπορούσε να πουλήσει σε πολλαπλάσιες τιμές...
Προτίμησε όμως να διατηρήσει το δημόσιο και την πελατεία άθικτη σε βάρος της περιουσίας του ελληνικού λαού.