Οι εποπτικές αρχές του τραπεζικού συστήματος είναι πλέον έτοιμες να αναθεωρήσουν επί το χαλαρότερο τους τραπεζικούς κανόνες που… συνέσφιξαν πριν ένα χρόνο, και ιδίως τους κανόνες ρευστότητας που απαιτούν από τις τράπεζες να διαθέτουν περισσότερα ρευστοποιήσιμα στοιχεία προκειμένου να ανταπεξέρχονται σε χρηματοδοτικές κρίσεις. Η κίνηση αυτή έρχεται ως ανταπόκριση στις επίμονες διαμαρτυρίες των τραπεζών ότι τα νέα πρότυπα της Βασιλείας ΙΙΙ για τη ρευστότητα θα τις υποχρεώσουν να περιορίσουν δραστικά τον δανεισμό προς καταναλωτές και επιχειρήσεις.
Τα νέα διεθνή πρότυπα για τη ρευστότητα – να σημειώσουμε ότι η Βασιλεία ΙΙΙ εισάγει για πρώτη φορά κανόνες ρευστότητας – προβλέπουν την εισαγωγή ενός ‘λόγου κάλυψης ρευστότητας’ ο οποίος ζητά από τις τράπεζες να διακρατούν αρκετά στοιχεία ενεργητικού που είναι εύκολα ρευστοποιήσιμα προκειμένου να αντέξουν μια χρηματοδοτική κρίση 30 ημερών, πρόκειται δε για ένα σχήμα που έχει διατυπωθεί στα πλαίσια της κρίσης που οδήγησε στην κατάρρευση των Lehman Brothers το 2008. Αν και ο λόγος κάλυψης ρευστότητας δεν θα γίνει υποχρεωτικός ως το 2015, οι τράπεζες ήδη προσπαθούν να αυξήσουν τη ρευστότητά τους και τους κρατικούς τίτλους που διαθέτουν προκειμένου να ανταποκριθούν στις απαιτήσεις.
Σύμφωνα με τις εκτιμήσεις μιας νέας έκθεσης της JP Morgan, σύμφωνα με τον κανόνα ενισχυμένης ρευστότητας 28 ευρωπαϊκές τράπεζες αντιμετώπιζαν έλλειψη ρευστότητας της τάξης των 493 δις ευρώ στα τέλη του 2010. Μόνο 7 από τις 28 τράπεζες που συμπεριλήφθηκαν στην έκθεση ανταποκρίνονταν στα ενισχυμένα πρότυπα ρευστότητας, με τις μεγαλύτερες γαλλικές τράπεζες – BNP Paribas, Societe Generale και Credit Agricole – να είναι μεταξύ αυτών με την μεγαλύτερη ανεπάρκεια ρευστότητας με συνολικό έλλειμμα 173 δις ευρώ.
Στην πραγματικότητα, καταλήγει η ανάλυση της JP Morgan, ο λόγος κάλυψης ρευστότητας είναι ο πιο ‘επώδυνος’ νέος κανόνας για τον τραπεζικό κλάδο και μπορεί να κοστίσει στις ευρωπαϊκές τράπεζες 12 ποσοστιαίες μονάδες κατά μέσο όρο από την κερδοφορία του έτους 2012 – έναντι κόστους επί κερδοφορίας κατά 5% από τη σύσφιξη των κεφαλαιακών κανόνων και 3% από τις μεταρρυθμίσεις του Νόμου Ντοντ - Φρανκ στις ΗΠΑ.
«Η προσοχή των εποπτικών αρχών εστιάζεται τώρα, αντί στους κεφαλαιακούς κανόνες, στους κανόνες ρευστότητας», καταλήγει ο Κιαν Αμπουχουσεϊν, αναλυτής ευρωπαϊκών τραπεζών στην JP Morgan.
Φαίνεται λοιπόν πως όλο και περισσότερα μέλη της Επιτροπής της Βασιλείας για την τραπεζική εποπτεία, η οποία ορίζει τα παγκόσμια τραπεζικά πρότυπα, ευνοεί πλέον την χαλάρωση των βασικών τεχνικών ορισμών της κάλυψης ρευστότητας και είναι αποφασισμένα να προχωρήσουν σε αλλαγές οι οποίες θα περιορίσουν τη ρευστότητα που ζητείται να κρατούν οι τράπεζες, επιτρέποντάς τους να προσμετρούν μεγαλύτερο τμήμα εταιρικών ομολόγων και καλυμμένων ομολογιών στο σύνολο.
Οι άνθρωποι της Επιτροπής συγκεντρώνουν στοιχεία για τις πιθανές επιπτώσεις του λόγου ρευστότητας και μια υποεπιτροπή επεξεργάζεται τους ορισμούς ενόψει της ολομέλειας που θα γίνει μέσα στο Σεπτέμβρη, εκτιμάται δε σε ότι σε αυτήν οι εποπτικές αρχές των ΗΠΑ και των ευρωπαϊκών χωρών θα ζητήσουν τις αλλαγές προκειμένου να διευκολύνουν τις τράπεζες τους.