Υπό τις χειρότερες οικονομικές, κοινωνικές και πολιτικές συνθήκες θα επιστρέψει για την κυβέρνηση το δίλημμα των πρόωρων εκλογών, εφόσον η Ευρώπη μεταθέσει για τον Σεπτέμβριο τις οριστικές αποφάσεις για την κάλυψη των δανειακών αναγκών της Ελλάδας την τριετία 2012-13, μετατρέποντας το επόμενο τρίμηνο σε crash test για τη χώρα. Την ώρα όπου η κυβέρνηση καλείται να ανασκουμπωθεί, έπειτα από τρεις μήνες αδράνειας, και να εφαρμόσει -αφού πρώτα ψηφίσει- τα μέτρα για το 2011 και την τετραετία 2012-15, βρίσκεται αντιμέτωπη με δύο απειλές:
Από τη μια, τις εσωκομματικές αντιδράσεις στο νέο πακέτο σκληρών μέτρων.
Και από την άλλη, το πιθανό ενδεχόμενο η σύνοδος κορυφής του Ιουνίου να περιοριστεί στην παροχή πολιτικής διαβεβαίωσης στήριξης της Ελλάδας, μεταθέτοντας τις αποφάσεις για τη μορφή και το ύψος της βοήθειας τον Σεπτέμβριο.
Παρά το γεγονός πως τις τελευταίες ημέρες διαφαίνονται αναδίπλωση της Γερμανίας και καταρχήν συμφωνία της στο σχέδιο για νέα χρηματοδότηση της Ελλάδας με τρεις πυλώνες (δάνειο από το EFSF, οικιοθελής ανανέωση ομολόγων που λήγουν από ιδιώτες και έσοδα από αποκρατικοποιήσεις - τιτλοποιήσεις), η περίπτωση να μετατεθεί η οριστική απόφαση για τη σύνοδο του Σεπτεμβρίου δεν έχει αποκλειστεί.
Η κρίσιμη λεπτομέρεια της έγκρισης για νέα βοήθεια από τα εθνικά κοινοβούλια μπορεί μεν να υπερκεραστεί από την… κατάργηση του ελληνικού μηχανισμού και τη μεταφορά των κεφαλαίων που δεν έχουν εκταμιευθεί στον προσωρινό μηχανισμό, όμως την ίδια στιγμή, λόγω της αναξιοπιστίας της Ελλάδας, τίθεται θέμα ελέγχου της εφαρμογής των μέτρων.
Αρκετοί στην Ευρώπη αμφισβητούν την αποφασιστικότητα της κυβέρνησης και την ικανότητα της διοίκησης να εφαρμόσει γρήγορα και αποτελεσματικά τα μέτρα. Αμφιβολίες εκφράζονται και για τα αντανακλαστικά του πολιτικού συστήματος να επιτύχει στην πράξη τη μικρότερη έστω συναίνεση που διαπιστώθηκε κατά τις επαφές των πολιτικών αρχηγών.
Σύμφωνα με πληροφορίες, η τρόικα έχει ήδη επισημάνει στην Ευρώπη και στο ΔΝΤ ότι η πίεση στην Ελλάδα για εφαρμογή των μέτρων πρέπει να παραμείνει. Και το νέο πακέτο βοήθειας είναι ο σοβαρότερο τρόπος πίεσης.
"Η τρόικα επιδιώκει να διασφαλίσει με κάθε τρόπο την εφαρμογή των μέτρων και επομένως θα ήθελε το επόμενο τρίμηνο να μεταβληθεί σε crash test για την κυβέρνηση και τη χώρα", εκτιμούν κορυφαίοι τραπεζίτες, σημειώνοντας ότι μένει να φανεί αν η τρόικα απηχεί και την άποψη της Ευρώπης ή αν θα πρυτανεύσει η πολιτική των τεχνοκρατών.
Η ανατροπή στον σχεδιασμό του Προθυπουργού
Αν η Ευρώπη μεταθέσει την οριστικοποίηση της βοήθειας για την Ελλάδα τον Σεπτέμβριο, ανάγοντας το καλοκαίρι σε περίοδο δοκιμασίας, κατά τη διάρκεια της οποίας η κυβέρνηση πρέπει να εφαρμόσει τα μέτρα που θα ψηφίσει για το 2011, τότε ανατρέπεται, σύμφωνα με πολιτικούς αναλυτές, βασικό μέρος του πολιτικού σχεδιασμού του πρωθυπουργού.
Ο πρωθυπουργός ποντάρει στη λήψη απόφασης τον Ιούνιο, ώστε να συνοδεύσει το πακέτο των σκληρών μέτρων με μία… επιτυχία. Την εξασφάλιση, δηλαδή, ομπρέλας βοήθειας προς την Ελλάδα έως το 2014. Η χώρα, άλλωστε, εξαρχής έχει ζητήσει, όπως ανεπίσημα ομολογούν κυβερνητικά στελέχη, την παροχή δανείου 90 δισ. ευρώ για να καλύψει το χρέος που λήγει μέχρι και το 2014.
Στην περίπτωση όπου μείνει… μετεξεταστέα, ο πρωθυπουργός θα βρεθεί με την πλάτη στον τοίχο.
Από τη μια θα πρέπει μέσα σε ένα τρίμηνο να περάσει αλλαγές, όπως οι καταργήσεις - συγχωνεύσεις οργανισμών και απολύσεις, που σηματοδοτούν την αρχή του τέλους του πελατειακού κράτους, και από την άλλη να πείσει το βαθύ ΠΑΣΟΚ, δηλαδή τις συνδικαλιστικές οργανώσεις και μέρος του κομματικού μηχανισμού, ότι έφθασε η ώρα να… αυτοκαταργηθεί.
Πώς θα το πετύχει την ώρα όπου βουλευτές του απειλούν με παραιτήσεις για να μην αναγκαστούν να ψηφίσουν το μνημόνιο;
"Ψήφιση του μνημονίου ή χρεοκοπία και εκλογές"
Με την επίκληση της απειλής πρόωρων εκλογών απαντούν πολιτικοί αναλυτές, σημειώνοντας ότι ήδη το Μαξίμου θέτει στους βουλευτές το δίλημμα ψήφιση του μνημονίου και σωτηρία της χώρας ή επάνοδος του κινδύνου χρεοκοπίας και προκήρυξη εκλογών.
Ο πολιτικός σχεδιασμός του πρωθυπουργού, όπως επανακαθορίστηκε το τελευταίο τρίμηνο, δείχνει ότι θα παίξει το χαρτί της υπευθυνότητας. Για να συμβιβάσει τα ασυμβίβαστα θα προτάξει την ανάγκη της σωτηρίας της χώρας απέναντι τόσο σε όσους αμφισβητούν το μνημόνιο μέσα στο ΠΑΣΟΚ όσο και στη Ν.Δ.
Σύμφωνα με πληροφορίες, ακόμη και αν συμβεί το απίθανο, κατά το Μαξίμου, σενάριο να υπάρξουν αρκετοί αντάρτες βουλευτές ώστε να μην επιτευχθεί κυβερνητική πλειοψηφία κατά την ψήφιση του νομοσχεδίου, ο πρωθυπουργός έχει τη δυνατότητα να απευθυνθεί στα κόμματα της αντιπολίτευσης και να ζητήσει υπερψήφιση, με τη συμφωνία ότι αμέσως μετά θα προκηρυχθούν εκλογές.
Αυτή η εξέλιξη θα ήταν εφιάλτης για την αγορά γιατί θα συνεχιζόταν για τουλάχιστον έναν μήνα η ακυβερνησία στη χώρα και ο δημοσιονομικός εκτροχιασμός θα έπαιρνε μεγαλύτερες διαστάσεις, με αποτέλεσμα να απαιτηθούν εν συνεχεία ακόμη πιο σκληρά μέτρα για να διορθωθούν οι αποκλίσεις της φετινής χρονιάς.