Προ των πυλών βρίσκεται το Μνημόνιο Νο2 που θα έχει εγκριθεί μέχρι την επόμενη Πέμπτη από τη Βουλή, ώστε η Ελλάδα να εξασφαλίσει άλλη μια δόση το παλαιού δανείου των 110 δισ. ευρώ και άλλο ένα δάνειο-μαμούθ για τη χρηματοδότηση των δανειακών αναγκών μέχρι τα μέσα του 2014. Ουδείς σοβαρός παρατηρητής, όμως, έχει πεισθεί ότι όλα αυτά είναι κάτι παραπάνω από μια νέα, ακριβή αναβολή μιας αναπόφευκτης χρεοκοπίας. Η ανασχηματισμένη κυβέρνηση του Γ. Παπανδρέου εξασφάλισε τα μεσάνυχτα ψήφο εμπιστοσύνης από τους βουλευτές του ΠΑΣΟΚ, ενώ ο Ευ. Βενιζέλος έθεσε από χθες, κατόπιν συνεννόησης με τους επικεφαλής της αντιπολίτευσης, τη διαδικασία έγκρισης του νέου μνημονίου και του εφαρμοστικού νόμου σε... fast track, ώστε να έχουν εγκριθεί μέχρι τα τέλη του μήνα, δηλαδή λίγα 24ωρα πριν την επικείμενη έκτακτη συνεδρίασης του Eurogroup στις 3 Ιουλίου, όπου οι Ευρωπαίοι υπουργοί Οικονομικών θα ανταμείψουν την κυβέρνηση για αυτό το «σπριντ» με γενναίες δόσεις δανείων διάσωσης.
Οι μόνοι που θα βγουν σίγουρα κερδισμένοι από τη δεύτερη επιχείρηση διάσωσης της Ελλάδας από τη χρεοκοπία σε ένα χρόνο είναι αυτοί που για χάρη τους έστησαν εξαρχής οι πλούσιες κυβερνήσεις του Βορρά τις τρεις (μέχρι στιγμής) επιχειρήσεις διάσωσης υπερχρεωμένων χωρών της ευρωπαϊκής περιφέρειας, δηλαδή οι Ευρωπαίοι τραπεζίτες. Αυτοί που αποκόμισαν υπερκέρδη από τις πιστωτικές «φούσκες» της ευρωζώνης και τώρα βλέπουν τις ζημιές της κρίσης να μεταφέρονται από τις κυβερνήσεις στις πλάτες των φορολογούμενων πολιτών.
Σύμφωνα με μελέτη που δημοσιοποίησε χθες η μη κυβερνητική οργάνωση «Open Europe», μόνο για την Ελλάδα, χωρίς δηλαδή να υπολογίζονται η Ιρλανδία και η Πορτογαλία, οι ευρωπαϊκές κυβερνήσεις έχουν οργανώσει μια κολοσσιαία μεταφορά χρέους από τις τράπεζες και τους άλλους ιδιώτες πιστωτές στα κράτη:
- «Εκτιμούμε», σημειώνουν οι οικονομολόγοι που συνέταξαν την έκθεση, «ότι με τη δεύτερη διάσωση της Ελλάδας το μερίδιο του χρέους που θα βαρύνει τους ξένους φορολογούμενους (μέσω της Ε.Ε., της ΕΚΤ και του ΔΝΤ) θα φθάσει από 26% σήμερα, σε ένα εντυπωσιακά υψηλό ποσοστό 64% το 2014. Για να το πούμε διαφορετικά, κάθε νοικοκυριό της ευρωζώνης σήμερα βαρύνεται με 535 ευρώ ελληνικού χρέους, αλλά μέχρι το 2014 αυτό το ποσό θα έχει αυξηθεί σε 1450 ευρώ για κάθε νοικοκυριό».
- Ως αποτέλεσμα αυτής της διαδικασίας, το 2014 θα έχουν μείνει πολύ λιγότεροι ιδιώτες πιστωτές με ελληνικό χρέος στην κατοχή τους. Αυτό σημαίνει, σύμφωνα με τους υπολογισμούς της ίδιας έκθεσης, ότι αν χρειασθεί να αναδιαρθρωθεί το χρέος της Ελλάδας το «κούρεμα» των ιδιωτών πιστωτών που θα έχουν απομείνει θα πρέπει να φθάσει σε ποσοστό σχεδόν 70%.
Υπάρχει ελπίδα να αποφύγει η Ελλάδα τελικά την αναδιάρθρωση του χρέους, έστω και αν προωθείται να γίνει με τρόπο απολύτως ελεγχόμενο, δηλαδή με ελαχιστοποίηση των συνεπειών για τις τράπεζες και τους άλλους ιδιώτες πιστωτές; Στις πολλές φωνές που υποστηρίζουν ότι είναι αδύνατο να αποφευχθεί τελικά μια μεγάλη διαγραφή ελληνικού χρέους προστέθηκε ένας κορυφαίος βετεράνος πολιτικός της Ευρώπης, ο Σοσιαλδημοκράτης, πρώην υπουργός Οικονομικών και αντικαγκελάριος της Αυστρίας, Χάνες Άντρος: «Το ελληνικό χρέος θα πρέπει να διαγραφεί κατά το ήμισυ, όλες οι άλλες λύσεις είναι απλώς παραμύθια», δήλωσε, και τόνισε ότι « οι Έλληνες δεν έχουν το δυναμικό για να αποπληρώσουν τα 330 δισεκατομμύρια ευρώ και σε παρόμοια περίπτωση μια τράπεζα, αντί να χάσει τα πάντα, διαγράφει το ήμισυ του χρέους. Ελπίζω οι πολιτικοί της Ευρώπης να το καταλάβουν γρήγορα».
Ο Άντρος άσκησε δριμεία κριτική στους Ευρωπαίους πολιτικούς για την «ανεύθυνη αδυναμία» τους να αφήνουν σε ασάφεια την Ελλάδα, αναφέροντας πως δεν πρόκειται μόνον για την Ελλάδα, αλλά πως οι πολιτικοί, αν συνεχίσουν αυτή τη στάση τους, θα οδηγήσουν την Ευρωπαϊκή Ένωση στην ασημαντότητα. «Από τη δεκαετία του 1970 καμία κρίση κράτους δεν έτυχε τόσο αισχρής διαχείρισης από τους ευρωπαίους πολιτικούς, όπως η τωρινή κρίση στην Ελλάδα», επισήμανε.
Η ελληνική κυβέρνηση, προσπαθώντας να «πουλήσει» σε μια διστακτική έως αγανακτισμένη εγχώρια κοινή γνώμη τη νέα διάσωση, είναι υποχρεωμένη να καλλιεργήσει ελπίδες και προσδοκίες ότι αυτή την φορά, με το νέο μνημόνιο και τα νέα δάνεια, τα πράγματα θα εξελιχθούν διαφορετικά. Με κάποιο «μαγικό» τρόπο, που δεν εξηγείται επαρκώς στους πολίτες, υποτίθεται ότι η χώρα θα περάσει σε ταχύρυθμη ανάπτυξη και δημοσιονομική εξυγίανση και σε λίγα χρόνια το ογκώδες δημόσιο χρέος θα έχει γίνει πλέον βιώσιμο.
Όμως, αν διαβάσει προσεκτικά κανείς την αιτιολογική έκθεση του μεσοπρόθεσμου προγράμματος (νέο μνημόνιο) θα αντιληφθεί ότι ακόμη και η ίδια η κυβέρνηση προβλέπει ότι το 2015, ύστερα από αρκετά χρόνια σκληρής λιτότητας και πρωτοφανούς έκτασης εκποίησης δημόσιας περιουσίας, η χώρα θα εξακολουθεί να πνίγεται από τους τόκους του χρέους!
«Οι γενικές κρατικές δαπάνες», σημειώνεται στην αιτιολογική έκθεση, «εκτιμάται ότι θα παρουσιάσουν σημαντική αύξηση κατά 10.319,28 εκατ. ευρώ ή ποσοστό 37,8% το 2015 σε σύγκριση με τη σχετική εκτίμηση για το 2011 προ των παρεμβάσεων. Η διαμόρφωση των ανωτέρω αυξημένων πιστώσεων, οφείλεται στην αύξηση των δαπανών για τόκους κατά 7.398 εκατ. ευρώ ή ποσοστό 46,2%» και σε άλλους δευτερεύοντες παράγοντες, που μνημονεύονται στην έκθεση.
Ουσιαστικά, δηλαδή, αν ο στόχος όλης αυτής της περιπέτειας είναι να πάψει κάποτε η χώρα να «πνίγεται» από τους τόκους του χρέους, η ίδια η κυβέρνηση προεξοφλεί την αποτυχία, γιατί, πολύ απλά, «τα νούμερα δεν βγαίνουν». Το 2015, ακόμη και αν όλα εξελιχθούν σύμφωνα με το πρόγραμμα, θα πληρώνουμε 7,4 δισ. ευρώ περισσότερα για τόκους. Μόνο που στο μεταξύ το βιοτικό επίπεδο στη χώρα θα έχει πέσει σε επίπεδα τριτοκοσμικής οικονομίας, το μεγαλύτερο μέρος της δημόσιας περιουσίας θα έχει χαθεί, οι ευρωπαϊκές τράπεζες θα έχουν αποφύγει τις ζημιές και η επόμενη διαπραγμάτευση για άλλη μια χρηματοδότηση διάσωσης δεν θα μπορεί να γίνει παρά μόνο με τον όρο της αναδιάρθρωσης του χρέους. Χρεοκοπία; Ναι! Ελεγχόμενη; Ναι, αλλά για όλους τους άλλους, πλην των Ελλήνων...