«Ψαλίδι» 2% στα επιτόκια μέσω… Δουβλίνου!

Την ώρα που η ελληνική κυβέρνηση προσπαθεί με… μέγιστη διακριτικότητα να διαπραγματευθεί στο παρασκήνιο της ευρωπαϊκής διπλωματίας μια μείωση των τοκογλυφικών επιτοκίων δανεισμού για τα 110 δις. ευρώ, οι δραματικές πολιτικές εξελίξεις στην Ιρλανδία οδηγούν σε επαναδιαπραγμάτευση του ιρλανδικού μνημονίου, πριν ακόμη στεγνώσει το μελάνι στις 18 σελίδες του και αφήνουν περιθώρια αισιοδοξίας στην Αθήνα για μείωση και του ελληνικού επιτοκίου δανεισμού, ακόμη και κατά 2%.

Το ιρλανδικό μνημόνιο για το δάνειο «διάσωσης» της χώρας από τη χρεοκοπία εκλήφθηκε εξαρχής από την κοινή γνώμη της χώρας σχεδόν σαν πράξη προδοσίας και κατάλυσης της εθνικής κυριαρχίας, προκαλώντας έντονους κραδασμούς στη συντηρητική κυβέρνηση του Μπράιαν Κάουεν, η οποία τελικά κατέρρευσε το Σαββατοκύριακο. Θα πρέπει δε να σημειωθεί, ότι η συμφωνία δανεισμού της Ιρλανδίας είναι αρκετά αξιοπρεπέστερη από το ελληνικό μνημόνιο, καθώς δεν περιλαμβάνει παραίτηση της χώρας από την ασυλία της εθνικής κυριαρχίας έναντι των πιστωτών, όπως συμβαίνει στην περίπτωση της Ελλάδας, που είναι έκθετη ακόμη και σε κατασχέσεις στοιχείων της ιδιωτικής περιουσίας του Δημοσίου, αν αποδειχθεί ασυνεπείς στην εξυπηρέτηση του δανείου «διάσωσης».

Τα ιρλανδικά πολιτικά κόμματα είχαν χθες βράδυ μαραθώνιο συσκέψεων, για να αποφασίσουν τη διάλυση του Κοινοβουλίου και την ημερομηνία προσφυγής στις κάλπες. Το πιθανότερο είναι να διεξαχθούν εθνικές εκλογές στις 18 Φεβρουαρίου, στις οποίες αναμένεται, σύμφωνα με τις δημοσκοπήσεις, να συρρικνωθεί σε ιστορικά χαμηλά ποσοστά το σημερινό κυβερνών κόμμα και να αναλάβει τη διακυβέρνηση ένας συνασπισμός του συντηρητικού κόμματος Fine Gael και του κεντροαριστερού Εργατικού Κόμματος.

Σύμφωνα με όλες τις ενδείξεις και με βάση την κριτική που έχουν ήδη ασκήσει τα δύο κόμματα του επερχόμενου κυβερνητικού συνασπισμού της Ιρλανδίας στο μνημόνιο για τη «διάσωση» της χώρας από τη χρεοκοπία, αναμένεται ότι οι όροι του μνημονίου θα αποτελέσουν βασικό σημείο πολιτικής αντιπαράθεσης στην προεκλογική εκστρατεία. Και αυτό παρότι με συμφωνία των κομμάτων προωθούνται πριν τις εκλογές στη Βουλή όλα τα νομοσχέδια που θα επιτρέψουν να προχωρήσει χωρίς προβλήματα η εφαρμογή της συμφωνίας και η εκταμίευση του δανείου.

Εκπρόσωποι και των δύο κομμάτων που θεωρούνται πιθανοί νικητές των εκλογών δεν έχουν κρύψει την πρόθεσή τους να επαναδιαπραγματευθούν τους όρους δανεισμού από τον Ευρωπαϊκό Μηχανισμό Οικονομικής Σταθερότητας (EFSF). Το επιτόκιο δανεισμού από το EFSF έχει ανεβάσει το μέσο κόστος δανεισμού της Ιρλανδίας κοντά στο 6% και οι εκπρόσωποι του Fina Gael έχουν τονίσει, ότι θα επιδιώξουν να επαναδιαπραγματευθούν το επιτόκιο του ευρωπαϊκού σκέλους του δανείου (τα υπόλοιπα δάνεια του ιρλανδικού «πακέτου» έχουν χορηγηθεί με χαμηλότερα επιτόκια από το ΔΝΤ και τη βρετανική κυβέρνηση).

Σε αυτή τη διαπραγμάτευση, το Δουβλίνο έχει μεγάλες πιθανότητες να πετύχει τους στόχους του, καθώς διαθέτει ένα ισχυρό «χαρτί»: όπως εκτιμούν αναλυτές, η επόμενη ιρλανδική κυβέρνηση μπορεί να θέσει, σε περίπτωση απόρριψης του αιτήματός του για μεγάλη μείωση του επιτοκίου δανεισμού, το ζήτημα του «κουρέματος» των πιστωτών των ιρλανδικών τραπεζών, ώστε να ελαφρυνθούν τα βάρη της κυβέρνησης. Οι ισχυρές οικονομικά χώρες της ευρωζώνης, με πρώτη την Γερμανία, τρέμουν αυτό το ενδεχόμενο, καθώς θα υποστούν σοβαρές απώλειες οι τράπεζές τους, γι’ αυτό και εκτιμάται ότι τελικά θα ενδώσουν στις πιέσεις των Ιρλανδών για καλύτερους όρους δανεισμού.

Ο κορυφαίος οικονομολόγος της Citi, Βίλεμ Μπιτέρ, έχει τονίσει ότι θα μπορούσε να γίνει μια υποχώρηση έναντι της Ιρλανδίας στο θέμα του επιτοκίου δανεισμού, για να αποφευχθεί μια αναστάτωση στις αγορές ομολόγων της ευρωζώνης από ενδεχόμενο «κούρεμα» των πιστωτών των ιρλανδικών τραπεζών. Άλλωστε, όπως έγραψε ο Μπιτέρ σε πρόσφατη ανάλυσή του, «το σημερινό επιτόκιο δανεισμού είναι στην πραγματικότητα μια πρόσκληση σε χρεοκοπία και δεν έχει κανένα νόημα, ως μέρος ενός πακέτου που προορίζεται να αποτρέψει τη χρεοκοπία». Αν το επιτόκιο μειωθεί σημαντικά, για παράδειγμα στο 3%, ο οικονομολόγος της Citi εκτιμά ότι θα μπορούσε να πεισθεί η επόμενη ιρλανδική κυβέρνηση να ματαιώσει τα σχέδια αναδιάρθρωσης των χρεών των ιρλανδικών τραπεζών.

Το θέμα επαναδιαπραγμάτευσης των όρων δανεισμού, που αναμένεται να ανοίξει η επόμενη ιρλανδική κυβέρνηση από τις πρώτες ημέρες του Μαρτίου, λίγες εβδομάδες πριν τη Σύνοδο Κορυφής στις 24 του ίδιου μήνα, όπου θα ληφθούν οι τελικές αποφάσεις για έξοδο της ευρωζώνης από την κρίση χρέους, ευνοεί την προσπάθεια της κυβέρνησης να συνδυασθεί η επιμήκυνση του ελληνικού δανείου με μια γενναία μείωση του επιτοκίου δανεισμού. Άλλωστε, αμέσως μόλις συμφωνήθηκε η «διάσωση» της Ιρλανδίας, λήφθηκε από το Eurogroup η απόφαση να εναρμονισθούν οι όροι δανεισμού της Ελλάδας με τους αντίστοιχους για την Ιρλανδία και έτσι αποφασίσθηκε η επιμήκυνση του ελληνικού δανείου.

Αν τον Μάρτιο συμφωνηθεί μια σημαντική μείωση και στο επιτόκιο για την Ιρλανδία, το ίδιο θα πρέπει να γίνει και για το ελληνικό, εκτιμούν κυβερνητικά στελέχη, που βλέπουν στις «καραμπόλες» από το Δουβλίνο μια σημαντική ευκαιρία για βελτίωση των όρων δανεισμού της χώρας. Πάντως, η κυβέρνηση ως τώρα δεν έχει θέσει θέμα εναρμόνισης και των υπόλοιπων όρων του ελληνικού δανείου με το ιρλανδικό, ώστε να απαλειφθούν οι ταπεινωτικοί για ένα κράτος της ευρωζώνης όροι, που επιτρέπουν κατασχέσεις περιουσιακών στοιχείων του Δημοσίου και οι οποίοι δεν περιλαμβάνονται στο ιρλανδικό μνημόνιο…