Ελπίδα για «δώρο» Τρισέ στις 25 Μαρτίου!

Στον Ζαν Κλωντ Τρισέ «ποντάρει» το Μαξίμου ενόψει της κρίσιμης Συνόδου Κορυφής της Ε.Ε. την Παρασκευή, διατηρώντας ελπίδες, ότι ο “mister Euro” θα καταφέρει τελικά να «λυγίσει» την αντίσταση της Άνγκελα Μέρκελ στο σχέδιο μείωσης του ελληνικού χρέους, μέσω του Ευρωπαϊκού Μηχανισμού Οικονομικής Σταθερότητας (EFSF).

Ο πρωθυπουργός διατηρεί ανοικτό το κανάλι επικοινωνίας του με την ηγεσία της Ευρωπαϊκής Κεντρικής Τράπεζας, μέσω του τέως αντιπροέδρου της ΕΚΤ, Λουκά Παπαδήμου, τον οποίο συνάντησε την περασμένη εβδομάδα στην Αθήνα, σε μια ανάπαυλα από τα πανεπιστημιακά καθήκοντα που έχει αναλάβει ο Έλληνας τραπεζίτης στο Χάρβαρντ, μειώνοντας το χρόνο που διαθέτει στο Μαξίμου, ως άμισθος σύμβουλος του Γ. Παπανδρέου.

Σύμφωνα με όλες τις ενδείξεις, ο Γάλλος επικεφαλής της ΕΚΤ, που σε λίγους μήνες αποχωρεί από την Φραγκφούρτη και επιθυμεί να αφήσει πίσω του «κλειστά μέτωπα» μεταξύ αγορών και ευρώ, θα επιμείνει μέχρι τέλους στην προσπάθειά του να ξεπεραστεί το γερμανικό βέτο στις προτάσεις για απευθείας αγορές ομολόγων από το EFSF στη δευτερογενή αγορά και για παροχή δανείων από το μηχανισμό στις εθνικές κυβερνήσεις, ώστε να αγοράσουν ομόλογά τους από την ΕΚΤ σε χαμηλές τιμές, «κουρεύοντας» έτσι το χρέος τους, χωρίς να… ανοίξει μύτη στις αγορές.

Αν αυτό το σχέδιο, που έχουν εκπονήσει ο Τρισέ με τον Γερμανό επικεφαλής του EFSF, Κλάους Ρέγκλινγκ εγκριθεί στις 25 Μαρτίου, κόντρα στις προβλέψεις περί του αντιθέτου, η Ελλάδα θα είναι η μεγάλη κερδισμένη, αφού ο μεγαλύτερος όγκος αγορών ομολόγων περιφερειακών κυβερνήσεων από την ΕΚΤ αφορά ελληνικούς τίτλους, ονομαστικής αξίας που υπολογίζεται σε 50 δις. ευρώ. Αν αυτά τα ομόλογα αγορασθούν από την Αθήνα με ένα χαμηλότοκο δάνειο από το EFSF στις χαμηλές τιμές που τα απέκτησε η ΕΚΤ από τη δευτερογενή αγορά, η Ελλάδα θα μειώσει σε μια νύχτα το χρέος της κατά 15 δις. ευρώ.

Ο Τρισέ επανέφερε την πρόταση στην τελευταία Σύνοδο Κορυφής της ευρωζώνης, στις 11 Μαρτίου, αλλά έφυγε με «άδεια χέρια», καθώς η Μέρκελ την απέρριψε κατηγορηματικά, αποδεχόμενη μόνο τις αγορές ομολόγων από την πρωτογενή αγορά, δηλαδή από τις δημοπρασίες ομολόγων των κυβερνήσεων.

Όμως, ο επικεφαλής της ΕΚΤ δεν έχει πει την τελευταία του λέξη. Εξέφρασε ανοικτά μετά τη Σύνοδο τη δυσαρέσκειά του για τις αποφάσεις και αναμένεται ότι θα επιμείνει στις προτάσεις του στη Σύνοδο της Παρασκευής, ελπίζοντας ότι αυτή την φορά θα έχει καλύτερη τύχη. Άλλωστε, είναι εντελώς ασυνήθιστο στα ευρωπαϊκά χρονικά να αγνοούνται πλήρως από τους ηγέτες οι προτάσεις της ΕΚΤ, κατά τρόπο που, σε μια ευαίσθητη συγκυρία στις σχέσεις ευρωζώνης-αγορών, θα έστελνε ένα μήνυμα «βραχυκυκλώματος» μεταξύ πολιτικών και τραπεζιτών, το οποίο θα δυσκόλευε ακόμη περισσότερο τις προσπάθειες για οικοδόμηση εμπιστοσύνης των επενδυτών στο ευρώ.

Σύμφωνα με πληροφορίες του “B”, η πρόταση Τρισέ για μεγαλύτερη ευελιξία του EFSF αποκτά τώρα ακόμη μεγαλύτερη πειστικότητα, καθώς οι εξελίξεις των τελευταίων ημερών απέδειξαν ότι οι αγορές δεν έχουν πειστεί για τη δυνατότητα της Ελλάδας να αποφύγει την αναδιάρθρωση χρέους το 2013. Όχι μόνο τα spread παρέμειναν μετά τις αποφάσεις της 11ης Μαρτίου στα γνωστά υψηλά επίπεδα, αλλά επτά στους δέκα διαχειριστές κεφαλαίων δηλώνουν σε έρευνα που φιλοξένησαν οι “Financial Times”, ότι θεωρούν βέβαιη την αναδιάρθρωση του ελληνικού χρέους.

Αυτή η εκτίμηση των αγορών αποκτά μεγάλη βαρύτητα, όπως αναμένεται να επισημάνει ο Τρισέ στους ηγέτες, καθώς προδιαγράφεται η παράταση του αποκλεισμού της Ελλάδας από τις αγορές ακόμη και το 2012. Ακόμη και αν η κυβέρνηση μπορεί να αντέξει τον αποκλεισμό χωρίς να κηρύξει στάση πληρωμών, ο Τρισέ θα επισημάνει ότι δεν ισχύει το ίδιο για το ελληνικό τραπεζικό σύστημα. Όπως έγραψαν και οι αναλυτές του ΔΝΤ στην τελευταία έκθεση αξιολόγησης της ελληνικής οικονομίας, οι τράπεζες δεν θα μπορέσουν να «σπάσουν» τον αποκλεισμό τους από τη διατραπεζική πριν καταφέρει το Δημόσιο να βγει στις αγορές.

Έτσι, οι ελληνικές τράπεζες θα κληθούν να ισορροπήσουν σε τεντωμένο σχοινί για άγνωστο χρονικό διάστημα, παραμένοντας εξαρτημένες από την ΕΚΤ, με τρόπο που υπονομεύει την προσπάθεια της Φραγκφούρτης να αποσύρει τα έκτακτα μέτρα στήριξης των τραπεζών και να «σφίξει» τη νομισματική πολιτική, για να αντιμετωπισθεί ο πληθωριστικός κίνδυνος. Εξάλλου, η ΕΚΤ έχει διαμηνύσει σε κάθε ευκαιρία το τελευταίο διάστημα, ότι δεν επιθυμεί να συνεχίσει το πρόγραμμα στήριξης των ομολόγων των περιφερειακών οικονομιών και θεωρεί αναγκαίο να το αναλάβει στο εξής το EFSF, καθώς η τράπεζα επιδιώκει να επανέλθει στη βασική αντιπληθωριστική αποστολή της.

Ουσιαστικά, δηλαδή, στις 25 Μαρτίου ο Τρισέ θα απευθύνει στους πολιτικούς ηγέτες –και πρώτα στην Μέρκελ- μια προειδοποίηση που θα είναι πολύ δύσκολο να αγνοήσουν: όσο δεν ενισχύεται με θεσμική ευελιξία το EFSF, οι πολιτικοί ηγέτες θα δημιουργούν σοβαρά προβλήματα στην άσκηση της νομισματικής πολιτικής από την ΕΚΤ, με επικίνδυνες προεκτάσεις για τη σταθερότητα του ευρώ. Αν αγνοηθεί και πάλι αυτή η παραίνεση της ΕΚΤ, η τράπεζα έχει τη δυνατότητα να κάνει δύσκολη τη ζωή των κυβερνήσεων, σταματώντας τις αγορές περιφερειακών ομολόγων (ήδη τις έχει μειώσει απελπιστικά) και «σφίγγοντας» τη νομισματική πολιτική περισσότερο από όσο θα εξυπηρετούσε τις ευρωπαϊκές κυβερνήσεις.

Σύμφωνα με καλά πληροφορημένες πηγές, η παρέμβαση Τρισέ δεν αποκλείεται να επιτύχει το στόχο της την Παρασκευή, φέρνοντας στην Ελλάδα, αλλά και στις ελληνικές τράπεζες ένα σημαντικό «δώρο», με την ενεργοποίηση του EFSF για τη μείωση του χρέους και τη διευκόλυνση της εξόδου της χώρας στις αγορές. Γι’ αυτό και μέχρι την τελευταία ώρα της δύσκολης Συνόδου ο πρωθυπουργός θα ελπίζει σε μια ευχάριστη έκπληξη, που θα άλλαζε από τη Δευτέρα την ισορροπία των σχέσεων της χώρας με τις αγορές προς το καλύτερο.