Η Alpha και οι «πονοκέφαλοι» των stress-test

Καθώς η αντίστροφη μέτρηση για την ανακοίνωση των αποτελεσμάτων των νέων τεστ αντοχής των τραπεζών της Ευρωπαϊκής Ένωσης έχει αρχίσει, οι αναλυτές προσαρμόζουν τις αναλύσεις τους με βάση τα νέα κριτήρια που θα εφαρμόσει η Ευρωπαϊκή Τραπεζική Αρχή, τα οποία κρύβουν ορισμένες νέες παγίδες. Και μελετούν με ιδιαίτερη προσοχή την Alpha Bank, καθώς η σύνθεση της κεφαλαιακής βάσης της τρίτης μεγαλύτερης ελληνικής τράπεζας κρύβει ένα «αδύνατο» σημείο.

Η Ευρωπαϊκή Τραπεζική Αρχή έχει ξεκαθαρίσει ότι στα φετινά τεστ αντοχής θα εξαιρεθούν από τον υπολογισμό των βασικών κεφαλαίων (Tier 1) τα υβριδικά κεφάλαια, ώστε να υπάρχει μια πιο «καθαρή» εικόνα των κεφαλαίων που πραγματικά μπορούν να αξιοποιηθούν άμεσα για την κάλυψη ζημιών. Από αυτό τον κανόνα η Αρχή εξαιρεί τα υβριδικά κεφάλαια (προνομιούχες μετοχές) που έχουν παράσχει στις τράπεζες οι ευρωπαϊκές κυβερνήσεις, τα οποία θα μετρούν για τον υπολογισμό του δείκτη κεφαλαιακής επάρκειας.

Αυτό το νέο στοιχείο των ελέγχων στρέφει τα βλέμματα των αναλυτών στην Alpha. Σύμφωνα με στοιχεία που παραθέτει η Morgan Stanley στην τελευταία της έκθεση για τον ευρωπαϊκό τραπεζικό κλάδο, εξετάζοντας έντεκα ευρωπαϊκές τράπεζες που έχουν περάσει τα τελευταία τεστ αντοχής του περασμένου καλοκαιριού με διαφορά 2-4% από το ελάχιστο αποδεκτό όριο κεφαλαιακής επάρκειας και αφαιρώντας από την κεφαλαιακή τους βάση τα υβριδικά κεφάλαια, προκύπτουν τα ακόλουθα συμπεράσματα:

- Δύο ελληνικές τράπεζες, η Alpha και η Eurobank είχαν υψηλή συμμετοχή υβριδικών κεφαλαίων στην κεφαλαιακή τους σύνθεση. Στην περίπτωση της Eurobank, όμως, η Morgan Stanley σημειώνει ότι η τράπεζα έκανε ήδη μια σημαντική διορθωτική κίνηση στους μήνες που μεσολάβησαν από τα προηγούμενα τεστ μέχρι τους νέους ελέγχους του Ιουνίου 2011: προχώρησε σε πώληση του μεγαλύτερου μέρους της συμμετοχής της στην πολωνική Polbank και βελτίωσε κατά 1,5% το δείκτη κεφαλαιακής της επάρκειας, καλύπτοντας πλήρως τη διαφορά που θα δημιουργούσε η αφαίρεση των υβριδικών κεφαλαίων στα νέα τεστ.

- Αντίθετα, η Alpha Bank δεν έχει προχωρήσει σε κάποια κίνηση ενίσχυσης της κεφαλαιακής της βάσης. Όπως σημειώνει η Morgan Stanley, στο ακραίο σενάριο των τεστ αντοχής η Alpha εμφάνισε Tier 1 ίσο με 8,2%. Όμως, επί συνόλου κεφαλαίων ύψους 4,045 δισ. ευρώ, τα 600 εκατ. ευρώ ήταν υβριδικά κεφάλαια. Αν αυτά αφαιρεθούν, τα κεφάλαια του Tier 1 μειώνονται σε 3,445 δισ. ευρώ και η επίδοση της τράπεζας στο ακραίο σενάριο των περσινών ελέγχων πέφτει στο 7%.

Έχει ενδιαφέρον ότι στην ίδια σελίδα που δημοσιεύεται αυτός ο αρνητικός για την Alpha πίνακας η Morgan Stanley αναφέρει, όπως είναι υποχρεωμένη, ότι ήταν σύμβουλος της Εθνικής Τράπεζας στις διαπραγματεύσεις για τη συγχώνευση που προτάθηκε στη διοίκηση της Alpha και θα λάβει αμοιβή για αυτές τις υπηρεσίες της. Οι πιο καχύποπτοι θα σπεύσουν να πουν ότι η παρουσίαση των στοιχείων με τον τρόπο που γίνεται δεν ευνοεί την Alpha και αυτό ίσως υποκρύπτει σκοπιμότητες της Morgan Stanley, λόγω της σχέσης της με την Εθνική. Και ενδεχομένως να έχουν δίκιο.

Όμως, ανεξάρτητα από πιθανόν υποκρυπτόμενες σκοπιμότητες, τα βασικά δεδομένα του προβλήματος παραμένουν αναλλοίωτα: η κεφαλαιακή βάση της Alpha, χωρίς σε οποιαδήποτε περίπτωση να μπορεί κανείς να ισχυρισθεί ότι δεν είναι επαρκής, δεν παύει να έχει την αδυναμία της μεγάλης στήριξης σε κεφάλαια που δεν θα μετρηθούν στα επόμενα τεστ. Επιπλέον, η τράπεζα δεν έχει προχωρήσει σε κινήσεις κεφαλαιακής ενίσχυσης, ώστε να αυξήσει τα ποιοτικότερα στοιχεία της κεφαλαιακής βάσης της.

Ένα πρόσθετο πρόβλημα με τους φετινούς ελέγχους, το οποίο τονίζεται από τους περισσότερους αναλυτές, είναι ότι αυτή την φορά η Ευρωπαϊκή Τραπεζική Αρχή έχει ξεκαθαρίσει εκ των προτέρων ότι ακόμη και οι τράπεζες που θα περάσουν τον «πήχη» των ελέγχων θα κληθούν να προχωρήσουν σε αυξήσεις κεφαλαίων, εφόσον δεν περάσουν με επαρκή διαφορά, δηλαδή τουλάχιστον 2,25% από το ελάχιστο όριο.

Με αυτά τα δεδομένα, δεν είναι καθόλου τυχαίο ότι συντηρείται στο ΧΑ η σεναριολογία για το πώς θα αντιμετωπίσει η διοίκηση της Alpha τις προκλήσεις που αναδύονται από τους νέους ευρωπαϊκούς ελέγχους. Προς το παρόν, πάντως, επιμένει ότι δεν θα χρειασθεί αύξηση κεφαλαίου. Μέσα στους επόμενους μήνες θα κριθεί η «αντοχή» αυτής της δέσμευσης.