H Άνγκελα Μέρκελ είναι καλή οικοδέσποινα. Στα δείπνα που διοργανώνει στην καγκελαρία προσφέρει στους επισκέπτες της λιχουδιές όχι μόνο για το στομάχι, αλλά και για την καρδιά. Αυτό έκανε τη νύχτα της Τρίτης και με τον υψηλό επισκέπτη από την Ελλάδα: το Γιώργο Παπανδρέου, που συνοδευόταν από τον υφυπουργό οικονομικών Φίλιππα Σαχινίδη και τον κυβερνητικό εκπρόσωπο Ηλία Μόσιαλο. «Η συνάντηση έγινε σε εξαιρετικό κλίμα, κλίμα εμπιστοσύνης όπως τόνισε η κ.Μέρκελ» έλεγε λίγο αργότερα σε δημοσιογράφους ο κ.Μόσιαλος. «Η καγκελάριος διαδήλωσε τη στήριξη της Ελλάδας στην ευρωζώνη και τόνισε ότι θέλει την επιτυχία της. Επιπλέον, επιβεβαίωσε την απόφαση της 21ης Ιουλίου, υπό την προϋπόθεση βέβαια, όπως είπε επανειλημμένα, ότι θα υλοποιήσουμε κι εμείς όλα όσα έχουν συμφωνηθεί».
Το πολιτικό μενού περιλάμβανε, μεταξύ άλλων, την πορεία των ιδιωτικοποιήσεων στην Ελλάδα, τη συνεργασία στον τομέα της ενέργειας, καθώς και άλλα διμερή θέματα, όπως την παροχή τεχνικής βοήθειας από τη Γερμανία και τον εξορθολογισμό της ελληνικής διοίκησης.
Η όρεξη των επισκεπτών δεν χάλασε ούτε όταν η καγκελάριος -αναφερόμενη στην εκταμίευση της έκτης δόσης- επανέλαβε τη θέση της, ότι η Γερμανία θα καθορίσει τη στάση της ανάλογα με το πόρισμα της τρόικας. Όλοι υπέθεταν ωστόσο ενδιάμεσα, ότι η καγκελάριος θεωρούσε βέβαιη την καταβολή της. Έτσι τουλάχιστον ερμηνεύθηκε από τους αναλυτές η δήλωσή της πριν από το δείπνο, ότι «έχω πληροφορηθεί, ότι η Ελλάδα είναι διατεθειμένη να εκπληρώσει τις αξιώσεις και τις προσδοκίες του ΔΝΤ, της Επιτροπής και της ΕΚΤ, και σήμερα θα συζητήσουμε λεπτομερώς για το πώς μπορούμε εμείς να βοηθήσουμε».
Αυτό, καθώς και η στήριξη της Ελλάδας στην ευρωζώνη, ήταν ίσως τα μόνα χειροπιαστά αποτελέσματα που πέτυχε ο κ.Παπανδρέου ύστερα από ένα ολοήμερο διαβουλεύσεων στο Βερολίνο. Όλα τα άλλα κρίσιμα θέματα, με πρώτο το ενδεχόμενο της ελεγχόμενης χρεοκοπίας, έμειναν ανοιχτά.
«Δεν έγινε καμιά συζήτηση γι αυτό» διαβεβαίωσε ο κ.Μόσιαλος. Μια λίγο πειστική διαβεβαίωση, αν ληφθεί υπόψη, ότι η κ.Μέρκελ δεν σταματά να μιλά στιγμή γι αυτό: Είτε στην ίδια της την κυβέρνηση (το θέμα έχουν εγείρει ο αντικαγκελάριος Φίλιπ Ρόσλερ και ο υπουργός μεταφορών Πέτερ Ραμσάουερ), είτε στις Βρυξέλλες, ή σε πολλές πρόσφατες συνεντεύξεις της.
Το πικάντικο της υπόθεσης είναι, ότι η καγκελάριος είχε «κοντραριστεί» με το θέμα και μια ώρα πριν από το δείπνο -στη συνεδρίαση της κοινοβουλευτικής ομάδας των Χριστιανοδημοκρατών με αντικείμενο την ψηφοφορία για την ενίσχυση του ευρωπαϊκού χρηματοπιστωτικού ταμείου EFSF, που θα γίνει στη γερμανική Βουλή την προσεχή Πέμπτη (29.09).
Ο στόχος της ήταν να μεταπείσει μια ομάδα βουλευτών, που ζητούν τη χρεοκοπία της Ελλάδας εδώ και τώρα και δηλώνουν ότι θα ψηφίσουν κατά της σύστασης του ταμείου -θέτοντας έτσι σε κίνδυνο και την περαιτέρω παραμονή της στην καγκελαρία. Το πιο πρόσφορο μέσο γι αυτό ήταν προφανώς μια μετωπική επίθεση κατά της χώρας μας.
«Αν η Ελλάδα είχε καταβάλει τις ίδιες προσπάθειες που έκανε η Πορτογαλία, ή η Ιρλανδία, η Ευρώπη δεν θα βρισκόταν ποτέ στην κατάσταση που βρίσκεται σήμερα» είπε.
Ακόμα πιο ανοικτή ήταν η γλώσσα του προεδρείου της κοινοβουλευτικής ομάδας: Ενώ παλιότερα έλεγε ότι η δημιουργία του EFSF αποβλέπει στη σωτηρία της Ελλάδας, χθες, αναποδογυρίζοντας την επιχειρηματολογία του, υποστήριζε, ότι το EFSF δημιουργείται για να αντιμετωπιστούν τα όποια δεινά σε περίπτωση ελληνικής χρεοκοπίας.
Το αν τελικά η κ.Μέρκελ θα κερδίσει την «κρισιμότερη μάχη στην καριέρα της», όπως έγραψε εφημερίδα, είναι άδηλο. Όμως όσο το θέμα παραμένει ωστόσο ανοικτό, η κ.Μέρκελ θα συνεχίσει προφανώς να μιλά με δυο γλώσσες για την Ελλάδα: Στον κ.Παπανδρέου θα προβάλει την παραμονή της στην ευρωζώνη, στους βουλευτές την ενδεχόμενη χρεοκοπία της.
Η χρεοκοπία αυτή δεν αποτελεί απλό σχήμα λόγου, ή μέσο πίεσης. Στο Βερολίνο είναι κοινό μυστικό, ότι η γερμανική κυβέρνηση τη θεωρεί πολύ πιθανή και ότι το μόνο στο οποίο δεν είναι σίγουρη είναι το πότε θα επέλθει -στα τέλη του χρόνου, ή στις αρχές του 2012.
Σε σύγκριση πάντως με την καγκελάριο, που για λόγους τακτικής εξωθείται σε αντιφάσεις, ο πρόεδρος του Συνδέσμου Γερμανών Βιομηχάνων Χανς-Πέτερ Κάιτελ ήταν απόλυτα σαφής στις δηλώσεις του στο συνέδριο του Συνδέσμου που έγινε το πρωί της Τρίτης παρουσία και του έλληνα πρωθυπουργού.
Η προσφώνηση του προς τον κ.Παπανδρέου -παρά τους θερμούς επαίνους για την πολιτική του- κατέληξε σε ένα ξερό «όχι» για γερμανικές επενδύσεις στην Ελλάδα.
«Δεν μπαίνει κανείς επιχειρηματίας σε μια χώρα, από την αντίθετη λωρίδα της οποίας φεύγουν οι δικοί της επενδυτές» δήλωσε χαρακτηριστικά. Το επενδυτικό της κλίμα, πρόσθεσε, δεν επιτρέπει επενδύσεις σε μεγάλο στιλ. Αυτές εναπόκεινται τώρα στον «πατριωτισμό των ελλήνων επιχειρηματιών» οι οποίοι, αντί να καταφεύγουν στο εξωτερικό, πρέπει να ενισχύσουν επιτέλους τη χώρα τους.
Πέρα από όλα αυτά όμως, για την έλξη μεγάλων επενδύσεων στην Ελλάδα υπάρχουν και τεχνικά εμπόδια. Το σχέδιο των γερμανών πολιτικών, για παράδειγμα, για μετατροπή της Ελλάδας σε πελώριο φωτοβολταϊκό πάρκο, που θα εφοδιάζει τη Γερμανία και τη Βόρεια Ευρώπη με ηλεκτρικό ρεύμα, «σκοντάφτει» όχι μόνο στην ανυπαρξία των διευρωπαϊκών δικτύων, αλλά και στις αναμενόμενες τεράστιες απώλειες ενέργειας κατά τη μεταφορά του. «Το δίκτυο, που θα κάνει επικερδή τη μεταφορά ρεύματος σε τόσο μεγάλες αποστάσεις, δεν έχει εφευρεθεί ακόμη» λέει χαρακτηριστικά ειδικός.
Το συμπέρασμα από όλα αυτά είναι λοιπόν, ότι ο κ.Παπανδρέου γυρίζει από το Βερολίνο με σχεδόν άδεια χέρια. Οι Γερμανοί δεν ανταποκρίθηκαν ούτε πολιτικά, ούτε οικονομικά στις προσδοκίες του. Κι αυτό δεν είναι αρκετό ενόψει άδειων ταμείων, αδιέξοδων πολιτικών, και απειλών για επερχόμενη χρεοκοπία.