Η Ελλάδα πρέπει να επιστρέψει στις αγορές κεφαλαίων

Η Ελλάδα πρέπει να επιστρέψει στις αγορές κεφαλαίων σε 10 μήνες … είτε μπορεί είτε όχι. Σύμφωνα με τους υπολογισμούς του προσωπικού της Επιτροπής και του ΔΝΤ, το έλλειμμα εξωτερικής χρηματοδότησης μεταξύ Μαΐου 2010 και Ιουνίου 2013 θα ανέλθει περίπου σε 110 δις ευρώ, συμπεριλαμβανομένης της στήριξης του τραπεζικού τομέα. Η επίσημη χρηματοδοτική συνδρομή σχεδιάζεται να ανέλθει σε περίπου 38 δις ευρώ το 2010,40 δις ευρώ το 2011, 24 δις ευρώ το 2012 και 8 δις ευρώ το 2013. Εκτός από τα 10 δις ευρώ που θα διατεθούν για το Ταμείο Χρηματοπιστωτικής Σταθερότητας, το σύνολο του ποσού προβλέπεται να χρησιμοποιηθεί για την κάλυψη των αναγκών χρηματοδότησης του δημόσιου τομέα.

Καθώς οι ακαθάριστες ανάγκες χρηματοδότησης του δημόσιου τομέα εκτιμώνται σε περίπου 193 δις ευρώ μεταξύ Μαΐου 2010 και Ιουνίου 2013, η χρηματοδότηση από τη ζώνη του ευρώ και το ΔΝΤ καλύπτει περίπου το 57% των ακαθάριστων αναγκών χρηματοδότησης του δημόσιου τομέα για την εν λόγω περίοδο. Η ανανέωση του μεσοπρόθεσμου και μακροπρόθεσμου χρέους από τον ιδιωτικό τομέα αναμένεται να αποκατασταθεί σταδιακά. Το πρόγραμμα υποθέτει ποσοστό ανανέωσης του ληξιπρόθεσμου μεσοπρόθεσμου και μακροπρόθεσμου δημόσιου χρέους 0% μεταξύ Μαΐου 2010 και Δεκεμβρίου 2011, 75% το 2012 και 100% κατά το πρώτο εξάμηνο του 2013.

Το πρόγραμμα συνεπάγεται ότι η ελληνική κυβέρνηση δεν θα χρειαστεί να αντλήσει πόρους από τις διεθνείς αγορές ομολόγων για 18 μήνες από την υπογραφή του και με βάση αυτό η Ελλάδα πρέπει να επιστρέψει σταδιακά στις αγορές για μακροπρόθεσμη χρηματοδότηση στις αρχές του 2012 για να αντλήσει το 25% των δανειακών αναγκών της. Αυτό αφήνει ένα περιθώριο περίπου 10 μηνών στη χώρα να επιστρέψει για δανεισμό στις αγορές κεφαλαίων. Δεν πρόκειται για θέμα επιλογής αλλά υποχρέωσης γιατί αν η Ελλάδα δεν επιστρέψει στις αγορές θα πρέπει να στραφεί προς το ΔΝΤ και την ΕΕ για να αντλήσει νέα δάνεια.

Προκειμένου να επιστρέψει η Ελλάδα στις αγορές θα πρέπει να έχουν μειωθεί τα επιτόκια κρατικού δανεισμού. Περίπου 9 μήνες μετά την υπογραφή του Μνημονίου, όμως, τα επιτόκια των 10ετών ομολόγων κυμαίνονται στο 12,24%, των 5ετών στο 13,94%, των 3ετών στο 16,44% και των 2ετών στο 15,51%. Τα ποσοστά αυτά είναι κοντά στα ευρωπαϊκά ιστορικά υψηλά τους και σε υψηλά περίπου 14ων ετών και είναι, προφανώς, απολύτως απαγορευτικά για τη χώρα.

Έτσι, αν και είναι αδύνατο να γνωρίζουμε με βεβαιότητα αν τελικά τα επιτόκια μειωθούν δραματικά ώστε να επιτρέψουν την επιστροφή της Ελλάδας στις αγορές κεφαλαίων, σε καμία περίπτωση δε μπορούμε να αποκλείσουμε την πιθανότητα αυτό μην έχει συμβεί μέχρι τις αρχές του 2012 και πιθανόν ούτε αρκετά αργότερα. Σε αυτήν την περίπτωση η Ελλάδα δε θα μπορεί να καλύψει τις δανειακές της ανάγκες και θα πρέπει να ζητήσει νέα δάνεια αυτή τη φορά από το Ταμείο Χρηματοπιστωτικής Σταθερότητας.

Τότε, όμως, τα επιτόκια δανεισμού θα είναι αρκετά υψηλότερα από τα τρέχοντα για δύο λόγους: από τη μία το euribor πάνω στο οποίο στηρίζονται τα συγκεκριμένα δάνεια θα είναι υψηλότερο με βάση όλες τις εκτιμήσεις και από την άλλη η Ελλάδα θα πληρώσει επιπλέον 1% προσαύξηση έναντι των προηγούμενων δανείων, αφού αυτό έχει συμφωνήσει κατά την υπογραφή του Μνημονίου την περίπτωση που χρειαστεί δανειακά κεφάλαια που θα αποπληρωθούν μετά τον Ιούνιο του 2013. Αν, λοιπόν, όσα αναγράφονται στο Μνημόνιο ισχύουν, τότε η Ελλάδα θα κληθεί να πληρώσει επιτόκιο περίπου στο 6,50% το 2012 και 7% στο 2013 αν χρειαστεί και τότε δάνεια.

Και καθώς το 2014 το επιτόκιο των δανείων θα ανέλθει στο 7,50% και το 2015 στο 8,20%, κάποια στιγμή θα είναι εξίσου ακριβό για την Ελλάδα να δανείζεται από το ΔΝΤ και την ΕΕ όσο και από τις αγορές. Ας ελπίσουμε να μην είναι αυτό το πλάνο της Τρόικας όταν μιλούν για επιστροφή της Ελλάδας στις αγορές.