Σεξ και προστάτης

Αν και είναι τόσο µικρός – όσο ένα κάστανο – ταλαιπωρεί όλους σχεδόν τους άνδρες από τη µέση ηλικία και µετά. Με καλοήθη διόγκωση ή µε καρκίνο, ο προστάτης απαιτεί θεραπείες, που συχνά επιδρούν στη σεξουαλική ζωή και στην ποιότητα ζωής του άνδρα.
Με τη βοήθεια των ειδικών, εξερευνούµε τα πλεονεκτήµατα και τα µειονεκτήµατα των σύγxρονων µεθόδων θεραπείας του προστάτη: Υπερτροφία προστάτη «Η χειρουργική θεραπεία της καλοήθους υπερπλασίας του προστάτη ενδείκνυται για τους ασθενείς µε ενοχλητικά συµπτώµατα από το κατώτερο ουροποιητικό σύστηµα, που δεν αντιµετωπίζονται µεφάρµακα», λέει ο πρόεδρος της Ελληνικής Ουρολογικής Εταιρείας, διευθυντήςστο Νοσοκοµείο «Αµαλία Φλέµινγκ», Νίκος Αντωνίου.

ΔΙΟΥΡΗΘΡΙΚΗ ΠΡΟΣΤΑΤΕΚΤΟΜΗ(TURP)

ΕΝΔΕΙΚΝΥΤΑΙ: Για άνδρες µε προστάτη έως 90-100 γρ.
ΠΩΣ ΕΦΑΡΜΟΖΕΤΑΙ: Γίνεται εκτοµή της καλοήθους προστατικής υπερπλασίας διά της ουρήθρας, µε τη χρήση µονοπολικής διαθερµίας. Χρησιµοποιείται γενική αναισθησία ή ραχιαία. Διαρκεί περίπου µία ώρα και χρειάζεται νοσηλεία 3-4 ηµερών.
ΥΠΕΡ: «Ακόµα και σήµερα, η µέθοδος παραµένει η κυρίαρχη σε όλο τον κόσµο, µε πολύ καλά αποτελέσµατα στη µείωση της νοσηρότητας, στην ελάττωση των σοβαρών συµπτωµάτων και την εξασφάλιση καλής ποιότητας ζωής τουλάχιστον για 12 χρόνια και σχεδόν µηδαµινή θνησιµότητα, όπως δείχνουν πολλές πρόσφατες κλινικές µελέτες», εξηγεί ο κ. Αντωνίου. «Είναι επίσης η λιγότερη ακριβή µέθοδος».
ΚΑΤΑ: Εχει σπανίως επιπλοκές, όπως αιµορραγία ή δηλητηρίαση εξ ύδατος.
ΣΕΞΟΥΑΛΙΚΗ ΖΩΗ: Παρατηρείται παλίνδροµη εκσπερµάτιση (το σπέρµα ξαναγυρνά στην ουρήθρα, αντί να εξέλθει από τo πέος).

ΔΙΠΟΛΙΚΗ ΔΙΟΥΡΗΘΡΙΚΗ ΠΡΟΣΤΑΤΕΚΤΟΜΗ (TURIS)

ΕΝΔΕΙΚΝΥΤΑΙ: Για άνδρες µε καλοήθη υπερπλασία προστάτη έως 120 γρ.
ΠΩΣ ΕΦΑΡΜΟΖΕΤΑΙ: Διά µέσω της ουρήθρας και µε τη βοήθεια της νέας διπολικής τεχνολογίας, αφαιρεί την υπερπλασία διά του ηλεκτρικού ρεύµατος. ?ιαρκεί 40-45 λεπτά.
YΠΕΡ: Είναι γρήγορη και ασφαλής µέθοδος. Εχει λιγότερες επιπλοκές από την TURP, όπως µικρότερη αιµορραγία και λιγότερα στενώµατατης ουρήθρας. Επίσης, δεν γίνεται διαφυγή ηλεκτρικού ρεύµατος στους περιστασιακούς ιστούς, ώστε να δηµιουργηθεί τραυµατισµός των στυτικών νεύρων, αν και αναµένονται τα πλήρη αποτελέσµατα των ερευνών.
KΑΤΑ: Δεν έχουν αναφερθεί ακόµα µειονεκτήµατα.
ΣΕΞΟΥΑΛΙΚΗ ΖΩΗ: Εως σήµερα, δεν έχει αναφερθεί στυτική δυσλειτουργία από τους διάφορους ερευνητές. Παρατηρείται παλίνδροµη εκσπερµάτιση.

GREEN LIGHT LASER

ΕΝΔΕΙΚΝΥΤΑΙ: Για άνδρες µε καλοήθη υπερπλασία προστάτη, µεγέθους 25-76 γρ., που θεωρούνται ασθενείς υψηλού κινδύνου (λόγω άλλων προβληµάτων υγείας ή αντιπηκτικής αγωγής). Πώς εφαρμόζεται: Χρησιµοποιείται ακτινοβολία λέιζερ υψηλής ενέργειας (80-120 W),για να καταστρέψει τον προστατικό ιστό.
ΥΠΕΡ: Εχει λειτουργικά αποτελέσµατα συγκρίσιµα µε την TURP. Είναι συνήθως πιο αναίµακτη.
Κατα: Μπορεί να υπάρξουν σοβαρές επιπλοκές από κακή εφαρµογή της ενέργειας. Επίσης, δεν έχει τη δυνατότητα ιστολογικής έκθεσης και αφαιρείται µικρότερος όγκος προστάτη σε σχέση µε την TURP.
ΣΕΞΌΥΑΛΙΚΉ ΖΩΗ: Δεν έχουν αναφερθεί επιπτώσεις.

HOLMNIUM LASER (HOLEP)

ΕΝΔΕΙΚΝΥΤΑΙ:Ως εναλλακτική λύση αντί της διακυστικής προστατεκτοµής, σε µεγάλα αδενώµατα.
Πώς εφαρμόζεται: Χρησιµοποιείται το λέιζερ Holmnum για καταστροφή του προστατικού ιστού.
ΥΠΕΡ: Είναι µια εξίσου δραστική χειρουργική µέθοδος µε τη διουρηθρική ή την ανοικτή προστατεκτοµή, µε µικρή απώλεια αίµατος, µικρότερη παραµονή του καθετήρα και µικρότερη νοσηλεία.
Kατα: Εχει υψηλό κόστος και µεγάλη χρονική διάρκεια χειρουργείου.
ΣΕΞΌΥΑΛΙΚΉ ζώή: Σε συγκριτική µελέτη αυτής της µεθόδου και της TURP σε 120 ασθενείς επί 2 χρόνια (Journal of Urology), τα ποσοστά στυτικής δυσλειτουργίας ήταν περίπου ίδια. Παρατηρείται παλίνδροµη εκσπερµάτιση.

ΔΙΑΚΥΣΤΙΚΗ ΠΡΟΣΤΑΤΕΚΤΟΜΗ

ΕΝΔΕΙΚΝΥΤΑΙ: Σήµερα συνιστάται µόνο για πολύ διογκωµένους προστάτες (άνω των 120 γρ.).
Πώς εφαρμόζεται: Γίνεται µε µια µικρή τοµή στην κοιλιάκαι αφαίρεση του αδενώµατος του προστάτη, µε εκπυρήνιση και παραµονή της κάψας του. ΥΠΕΡ: Η αξία της έχει αποδειχθείδιαχρονικά.
Κατα: Ενέχει µεγαλύτερες πιθανότητες ανάγκης για µετάγγιση αίµατος.
ΣΕΞΌΥΑΛΙΚΉ ζωή: Παρατηρείται παλίνδροµη εκσπερµάτιση.
Kαρκίνος προστάτη Ενας στους 6 άνδρες θα εµφανίσουν κατά τη διάρκεια της ζωής τους καρκίνο προστάτη. Η επιλογή της θεραπείας εξαρτάται από την ηλικία του ασθενούς,τη γενικότερηυγεία του, το στάδιο και τηνεπιθετικότητα του όγκου:

ΑΝΟΙΚΤΗ ΡΙΖΙΚΗ ΠΡΟΣΤΑΤΕΚΤΟΜΗ

ΕΝΔΕΙΚΝΥΤΑΙ: Για άνδρες µεκαρκίνο προστάτη στα αρχικά στάδια (T1 και T2), όταν ο καρκίνος δεν έχει εξαπλωθεί έξω από τον αδένα.
Πώς εφαρμόζεται: Αφαιρείται όλος ο προστατικός αδένας, µαζί µε την κάψα και τις σπερµατοδόχους κύστεις, µε µια τοµή 6-7 εκατοστών στην κάτω κοιλία. Γίνεται συνήθως υπό γενική ή επισκληρίδιο αναισθησία και διαρκεί 1-2 ώρες κατά µέσο όρο.
ΥΠΕΡ: Εάν η επέµβαση είναι επιτυχής και ο καρκίνος δεν έχει εξαπλωθεί, ο ασθενής ξαναβρίσκει το φυσιολογικό προσδόκιµο επιβίωσής του.
Κατα: Εχει παραµονήτου καθετήρα 12-15 ηµέρες, πιθανότητες αιµορραγίας, και νοσηλεία 4 ηµερών.
ΣΕΞΌΥΑΛΙΚΉ ζωή: Σύµφωνα µε την Αµερικανική Εταιρεία Καρκίνου, συνήθως χρειάζονται τουλάχιστον λίγοι µήνες έως έναν χρόνο µετά την επέµβαση µέχρις ότου ο άνδρας έχει και πάλι στύση, επειδή τα στυτικά νεύραδεν εργάζονται καλά για λίγο καιρό. Οχειρουργός θα προσπαθήσει να µην πειράξει τις δύο λεπτές δέσµες νεύρων, που βρίσκονται σε κάθε πλευρά του προστάτη και ελέγχουν τη στύση. Εάν ο καρκίνος έχει αναπτυχθεί πολύ κοντά στα νεύρα, ο χειρουργός θα πρέπει να τα αφαιρέσει, οπότε ο άνδρας δεν θα έχει στυτική ικανότητα. Υπολογίζεται ότι το ένα τέταρτο έως το ένα τρίτο των ανδρών που υποβάλλονται στην επέµβαση, χάνουν τη στυτική λειτουργία τους.

ΛΑΠΑΡΟΣΚΟΠΙΚΗ ΠΡΟΣΤΑΤΕΚΤΟΜΗ

ΕΝΔΕΙΚΝΥΤΑΙ : Για άνδρες άνω των 75 ετών, µε καρκίνο µε ευνοϊκή κακοήθεια (σκορ κατάGleason όχι πάνω από 7).
Πώς εφαρμόζεται: Ο χειρουργός κάνει 5-6 µικρές τοµές στηνκοιλιά του ασθενούς και εισάγει µια κάµερα µέσω ενός λεπτού σωλήνα. Η επέµβαση εκτελείται µε πολύ λεπτά εργαλεία και διαρκεί συνήθως 2-3 ώρες.
ΥΠΕΡ: Είναι ελάχιστα επεµβατική, µε λιγότερο πόνο και αιµορραγία, και µικρότερη νοσηλεία.
Κατα: Παρόµοιοι ή µεγαλύτεροι µακροπρόθεσµοι κίνδυνοι ακράτειας και σεξουαλικής δυσλειτουργίας µε την ανοικτή εγχείρηση.
ΣΕΞΌΥΑΛΙΚΉ ζωή: Οπως και στην ανοικτή προστατεκτοµή.

ΑΚΤΙΝΟΘΕΡΑΠΕΙΑ

ΕΝΔΕΙΚΝΥΤΑΙ: Για άνδρες µεγαλύτερης ηλικίας, εκείνους µε άλλα προβλήµατα υγείας που δεν επιτρέπουν την εγχείρηση ή ασθενείς µε εντοπισµένους τοπικά και επιθετικούς καρκίνους.
Πώς εφαρμόζεται: Με τη σύγχρονη ακτινοθεραπεία, που λέγεται 3 D σύµµορφος και δεν βλάπτει τους ιστούς γύρω από τον προστάτη.
ΥΠΕΡ: Δεν προκαλεί πόνο και δεν απαιτεί παραµονή το βράδυ στονοσοκοµείο.
Κατα: Μπορεί να έχει ως ανεπιθύµητες ενέργειες την επώδυνη, συχνή ή επείγουσα ούρηση, που παρέρχεται.
ΣΕΞΌΥΑΛΙΚΉ ζώή: Η στυτική λειτουργία σε άνδρες κάτω των 70 ετών, επανέρχεται συνήθως ύστερα από 12-18 µήνες.

ΒΡΑΧΥΘΕΡΑΠΕΙΑ

ΕΝΔΕΙΚΝΥΤΑΙ : Για άνδρες µεµικρούς και εντοπισµένους καρκίνους χαµηλής κακοήθειας. Εφαρµόζεται λιγότερο τα τελευταία χρόνια.
Πώς εφαρμόζεται: Η ακτινοθεραπεία εφαρµόζεται µέσα στο σώµα. Τοποθετούνται από τον γιατρό πολλοί µικροί ραδιενεργοί κόκκοι στον προστατικό ιστό, που απελευθερώνουν χαµηλές δόσεις ραδιενέργειας για µεγάλο χρονικό διάστηµα.
ΥΠΕΡ: Η διαδικασία εφαρµογής είναι σύντοµη και εύκολη.
Κατα: Οι παρενέργειες περιλαµβάνουν επώδυνη, συχνή καιεπείγουσα ούρηση, καθώς και συµπτώµατα από το έντερο και στυτική δυσλειτουργία.
ΣΕΞΌΥΑΛΙΚΉ ζωή: «Ορισµένοι γιατροί λένε ότι υπάρχει χαµηλότερος κίνδυνος στυτικής δυσλειτουργίας, αλλά τα στοιχεία δεν δείχνουν κάτι τέτοιο», λέει ο Ντέιβιντ Νιλ, καθηγητής Χειρουργικής Ογκολογίας στο Νοσοκοµείο Αντενµπρουκς στο Κέµπριτζ. «Γενικά, ο δείκτης – κλειδί για το πώς θα είναι ο άνδρας ύστερα από µία επέµβαση για τον καρκίνο τουπροστάτη είναι το πώς ήταν ησεξουαλική λειτουργία του πριν».

ΟΡΜΟΝΟΘΕΡΑΠΕΙΑ

ΕΝΔΕΙΚΝΥΤΑΙ: «Θεωρείται ο ακρογωνιαίος λίθος της θεραπείας για προχωρηµένους καρκίνους προστάτη µε µεταστάσεις», λέει ο κ. Αντωνίου. «Προτείνεται και ως επιλογή σε άνδρες άνω των 70 ετών, µε ευνοϊκούς καρκίνους, σε συνδυασµό µε ακτινοθεραπεία, επειδή τελευταίες µελέτες δείχνουν ότι παρέχει άριστα αποτελέσµατα στην ποιότητα ζωής και την επιβίωση».
Πώς εφαρμόζεται: Γίνεται µια ένεση αναλόγων γοναδοτροπινών (LΗRH) ανά τρίµηνο ή ορχεκτοµή (αυτή εφαρµόζεται περισσότερο στις σκανδιναβικές χώρες, ενώ στην Ελλάδα δεν γίνεται συχνά, για ψυχολογικούς λόγους). Ενα νέο φάρµακο, αναστολέας των γοναδοτροπινών στην υπόφυση του εγκεφάλου,πλεονεκτεί τωνσυνήθων στο ότι δεν προκαλεί εξάψεις – έχει όµως το µειονέκτηµα της µηνιαίας ένεσης. Για τις περιπτώσεις ορµονοαντοχής του καρκίνου, δοκιµάζονται σήµερα πολλά νέα φάρµακα.
ΥΠΕΡ: Εχει καλάαποτελέσµατα στη συρρίκνωση του καρκίνουκαι στην επιβράδυνση της εξέλιξης των όγκων.
Κατα: Αυξάνει τον κίνδυνο οστεοπόρωσης και καρδιαγγειακών επιπλοκών.
ΣΕΞΌΥΑΛΙΚΉ ζώή: Η στυτική λειτουργία αναστέλλεται όσο διαρκεί η θεραπεία.

ΛΑΠΑΡΑΣΚΟΠΙΚΗ ΥΠΟΒΟΗΘΟΥΜΕΝΗ ΑΠΟ ΡΟΜΠΟΤ

ΕΝΔΕΙΚΝΥΤΑΙ: Για άντρες που µπορούν να κάνουν ανοικτή προστατεκτοµή, αλλά προτιµούν τη ροµποτική µέθοδο.
Πώς εφαρμόζεται: Χρησιµοποιείται το σύστηµα Ντα Βίντσι. Ο χειρουργός, καθισµένος σε µια κονσόλα, πραγµατοποιεί µε ακρίβεια µια σύνθετη λαπαροσκοπική εκτοµή, µε τη βοήθεια τρισδιάστατης και µεγεθυσµένης απεικόνισης.
ΥΠΕΡ: Εχει µικρότερη νοσηλεία περίπου κατά 2 ηµέρες από την ανοικτή προστατεκτοµή. Προκαλεί λιγότερο πόνο και µικρότερη απώλεια αίµατος.
Κατα: Μελέτη σε 900 ασθενείς, από την Ιατρική Σχολή του Χάρβαρντ (Journal of Urology, 2010), έδειξε ότι η ροµποτική προστακετοµή είχε λιγότερο καλό ογκολογικό αποτέλεσµα σε σχέση µε την ανοικτή επέµβαση (θετικά χειρουργικά όρια 14,7%, έναντι 7%).
Η Αµερικανική Εταιρεία Καρκίνου αναφέρει επίσης ότι υπάρχουν για τον ασθενή λίγες διαφορές µεταξύ ροµποτικής και παραδοσιακής λαπαροσκοπικής προστατεκτοµής.
ΣΕΞΌΥΑΛΙΚΉ ζωή: Μεγάλη µελέτη σε εθνικό επίπεδο των ΗΠΑ (JAMA, 2009) έδειξε ότι η στυτική δυσλειτουργία ήταν στη λαπαροσκοπική µε ροµπότ 26,8%, έναντι 12,2% στην ανοικτή, η ακράτεια 15,9% έναντι 12% και οι διάφορες ουρογεννητικές επιπλοκές 4,7% έναντι 2,1%. Τα µακροπρόθεσµα αποτελέσµατα δεν µπορεί ακόµα να εκτιµηθούν – σύµφωνα µε την Αµερικανική Εταιρεία Καρκίνου – γιατί είναι µια σχετικά νέα µέθοδος.
«Εάν επιλέξετε αυτή τη µέθοδο, βεβαιωθείτε ότι ο χειρουργός έχει µεγάλη εµπειρία σε αυτήν», συµβουλεύουν οι αµερικανοί ειδικοί.