Πρώτα αυξήσεις κεφαλαίου και μετά deals. Αυτή ήταν η σύσταση που απηύθυνε, σύμφωνα με πληροφορίες ο διοικητής της Τράπεζας της Ελλάδος κ. Γιώργος Προβόπουλος, προς τις διοικήσεις των ελληνικών τραπεζών. O κ. Προβόπουλος έκρουσε τον κώδωνα του κινδύνου για το θέμα της ρευστότητας και κάλεσε τους τραπεζίτες να αλλάξουν το επιχειρηματικό μοντέλο των επιχειρήσεων που διοικούν, ώστε να είναι προετοιμασμένες για τη νέα πραγματικότητα που θα δημιουργηθεί.Συγκεκριμένα, η σταδιακή εφαρμογή των νέων κανόνων της Βασιλείας ως και το 2018 για ποιοτική και ποσοτική αύξηση των κεφαλαίων των τραπεζών, η απόσυρση των έκτακτων μέτρων ενίσχυσης της ρευστότητας από το ευρωσύστημα και οι χαμηλότεροι ρυθμοί επέκτασης των τραπεζικών εργασιών και το μπαράζ υποβαθμίσεων από τους οίκους αξιολόγησης συνθέτουν το περιβάλλον μέσα στο οποίο θα κληθούν να δραστηριοποιηθούν τα πιστωτικά ιδρύματα τους επόμενους μήνες. Αυτό σημαίνει ότι δεν αρκεί να δημιουργηθούν απλώς μεγαλύτερα σχήματα μέσω εξαγορών και συγχωνεύσεων, αλλά οι νέοι όμιλοι θα πρέπει να είναι και κεφαλαιακά πιο ισχυροί, ώστε να μπορούν εκμεταλλευτούν στο έπακρον τις συνέργειες που θα προκύψουν.
Ο διοικητής της ΤτΕ θεωρεί πως η κεφαλαιακή θωράκιση του πιστωτικού συστήματος είναι κομβικής σημασίας αυτή την περίοδο, λόγω της συνεχιζόμενης εκροής των καταθέσεων αλλά και εν όψει των stress tests του Ιουλίου. Τα πράγματα για τις τράπεζες έγιναν ακόμη δυσκολότερα μετά την επιθετική υποβάθμιση της Ελλάδας κατά τρεις βαθμίδες από την Standard & Poor's, καθώς 11 δισ. ευρώ τραπεζικών εκδόσεων που είναι κατατεθειμένα ως εγγυήσεις στην ΕΚΤ έναντι ρευστότητας θα χρειαστεί να αντικατασταθούν. Σημειώνεται ότι οι συνολικές εγγυήσεις των τραπεζών στην ΕΚΤ ανέρχονται στα 131,6 δισ ευρώ. Από αυτά, 55 δισ. ευρώ είναι ελληνικά ομόλογα περίπου 64 δισ. ευρώ είναι εγγυήσεις του δημοσίου και περίπου 11 δισ. αποτελούν πάσης φύσεως τραπεζικές εκδόσεις (καλυμμένα, ομόλογα, τιτλοποιήσεις κ.ά).
Στην παρούσα φάση οι τράπεζες έχουν δύο εναλλακτικές. Ή να πιέσουν να ενεργοποιηθεί το ταχύτερο δυνατό το τελευταίο πακέτο εγγυήσεων των 30 δισ. ευρώ ή να προχωρήσουν σε αυξήσεις μετοχικού κεφαλαίου προκειμένου να μειωθούν οι παρεχόμενες εγγυήσεις προς την ΕΚΤ και κατ' επέκταση η παρεχόμενη ρευστότητα.
Oπως δήλωσε ο κ. Προβόπουλος η Τράπεζα της Ελλάδος προτίθεται κατ' εφαρμογή του Πυλώνα ΙΙ της Βασιλείας, να προσλάβει διεθνή ελεγκτική εταιρεία η οποία θα διενεργήσει δειγματοληπτικούς ελέγχους στα χαρτοφυλάκια των τραπεζών. Στόχος είναι να εξεταστεί η πορεία των μη εξυπηρετούμενων δανείων, καθώς και η επάρκεια των προβλέψεων που έχουν ήδη εγγράψει στους Ισολογισμούς τους οι τράπεζες. Παράλληλα θα επιβάλλεται η αύξηση των δεικτών κυρίων βασικών κεφαλαίων (Core Tier 1) το αργότερο μέχρι το τέλος του 2012. Θα ακολουθηθεί το πορτογαλικό μοντέλο, όπου ζητήθηκε από τις τράπεζες να αυξήσουν το Core Tier 1 στο 10% μέχρι το τέλος του 2012.
Από τα παραπάνω γίνεται αντιληπτό πως οι τράπεζες είναι αναγκασμένες να προβούν σε αυξήσεις μετοχικού κεφαλαίου μάλιστα υπό αντίξοες χρηματιστηριακά συνθήκες. Το ερώτημα όμως που διατυπώνεται από τραπεζικούς και χρηματιστηριακούς κύκλους, είναι εάν μπορούν να καλυφθούν οι ΑΜΚ. Με τις αποτιμήσεις των τραπεζικών μετοχών στο ναδίρ και τα ισχυρά ξένα χαρτοφυλάκια να παραμένουν εκτός αγοράς, ποιος μπορεί να εγγυηθεί πώς μία αύξηση κεφαλαίου θα στεφθεί με επιτυχία; Κάποιοι υποστηρίζουν πως πιθανότατα μία μερίδα ξένων παικτών να θελήσει να συμμετάσχει σε μία ΑΜΚ τράπεζας, λόγω των φθηνών αποτιμήσεων. Ωστόσο ο προβληματισμός παραμένει, δεδομένου πως σε μία χρηματιστηριακή αγορά που ο τζίρος δεν ξεπερνάει κατά μέσο όρο τα 50 εκατ. ευρώ, πιθανές ΑΜΚ θα στραγγαλίσουν τη ρευστότητα και θα οδηγήσουν σε περαιτέρω απαξίωση τα ελληνικά blue chips.