Τραπεζικοί «γάμοι»: Πολύ κακό για το τίποτα

Όλα τα πιθανά και… απίθανα ζευγάρια τραπεζικών γάμων δοκιμάσθηκαν, ιδιαίτερα τις τελευταίες ημέρες, στα δημοσιεύματα του Τύπου, καθώς είναι εμφανής η προσπάθεια να διατηρηθούν στην αγορά οι προσδοκίες για εντυπωσιακά deal, ώστε με τη σειρά τους να δικαιολογήσουν και τη βελτίωση των κεφαλαιοποιήσεων των ελληνικών τραπεζών, ανοίγοντας το δρόμο για αυξήσεις κεφαλαίου. Όμως, ο Γ. Κωστόπουλος βάζει άλλη μια φορά τα πράγματα σε τάξη, δηλώνοντας ότι το πρόβλημα των τραπεζών σήμερα είναι η έλλειψη ρευστότητας και δεν λύνεται με οποιαδήποτε συμφωνία συγχώνευσης.

Τα ακατάσχετα σενάρια των τελευταίων ημερών για τις επικείμενες, όπως παρουσιάζονται, ανακατατάξεις στον κλάδο θυμίζουν σε πολλούς το παιδικό παιχνίδι της μπουκάλας, όπου όλα τα σμιξίματα ήταν πιθανά, ανάλογα με το σημείο που θα σταματούσε η τυχαία κίνηση του μπουκαλιού:

> Ορισμένοι δίνουν προβάδισμα στο σενάριο της συγχώνευσης της Εθνικής με το Ταχυδρομικό Ταμιευτήριο. Με αυτό τον τρόπο, λένε, η μεγαλύτερη ελληνική τράπεζα θα «θωρακισθεί», με τη ρευστότητα και τα κεφάλαια του Τ.Τ., ενώ στο νέο ίδρυμα που θα δημιουργηθεί από τη συγχώνευση, κυρίαρχο ρόλο θα έχει το Δημόσιο, μέσω της απευθείας συμμετοχής του στο μετοχικό κεφάλαιο του Τ.Τ. και των θέσεων των ταμείων στην Εθνική.

> Άλλοι… σεναριογράφοι εμφανίζουν ως πιθανότερη τη σύγκλιση της Alpha με την Eurobank, κάνοντας λόγο μάλιστα για μυστικές συναντήσεις κορυφαίων παραγόντων των δύο ομίλων για την προετοιμασία της συγχώνευσης. Με αυτό το «γάμο», λένε όσοι τον θεωρούν πιθανό, θα δημιουργηθεί μια αμιγώς ιδιωτική, κυρίαρχη τράπεζα στον ελληνικό χώρο, με ισχυρή κεφαλαιακή βάση.

> Μια άλλη κατηγορία σεναρίων επαναφέρει στο προσκήνιο την παλιά συζήτηση για «γάμο» Εθνικής και Alpha Bank. Όπως λένε οι εισηγητές αυτού του σεναρίου, η συζήτηση για αυτή τη συγχώνευση μπορεί να ξαναγίνει σήμερα με νέους όρους. Την εποχή του Θ. Καρατζά, λένε, ο «γάμος» ματαιώθηκε στο παρά πέντε από τα στελέχη της Alpha, που θεωρούσαν ότι η συμφωνία έδινε τον πρώτο λόγο στα στελέχη της Εθνικής, ενώ σήμερα οι συσχετισμοί έχουν αλλάξει και η διαπραγμάτευση μπορεί να γίνει επί ίσοις όροις, αφού η Alpha πήρε την πρώτη θέση μεταξύ των τεσσάρων μεγάλων τραπεζών στα πρόσφατα τεστ αντοχής και μπορεί να διαπραγματευθεί από καλύτερη θέση.

Όσο και αν τα σενάρια αυτά (και άλλα πολλά που έκαναν την εμφάνισή τους, ή θα διατυπωθούν τις επόμενες ημέρες) έχουν αρκετή γοητεία για αυτούς που ανυπομονούν να δουν κινητικότητα στο χρηματιστηριακό ταμπλό, η πραγματικότητα του τραπεζικού κλάδου είναι, δυστυχώς, πολύ πιο πεζή. Πολύ απλά, οι ελληνικές τράπεζες είναι και θα παραμείνουν για πολύ καιρό ακόμη σε «καραντίνα» της διατραπεζικής αγοράς, αδυνατώντας να αντλήσουν ρευστότητα, γι’ αυτό και παραμένουν απολύτως εξαρτημένες από την ΕΚΤ.

Ο «πατριάρχης» της Alpha Bank, Γ. Κωστόπουλος, αυτό ακριβώς έκρινε σκόπιμο να υπενθυμίσει (μιλώντας στο «Πρώτο Θέμα»), τονίζοντας ότι το πρόβλημα της έλλειψης ρευστότητας δεν πρόκειται να λυθεί με νέα σχήματα, που θα προκύψουν από συγχωνεύσεις. Πολύ απλά, όπως εξηγούν τραπεζικά στελέχη, δεν είναι καθόλου βέβαιο, ότι η πρόσβαση στη διατραπεζική αγορά θα ανοίξει ξανά, αν δύο ελληνικές τράπεζες ενώσουν τις δυνάμεις τους, δημιουργώντας μια μεγαλύτερη τράπεζα, που όμως δεν θα σταματήσει να αξιολογείται αρνητικά, όπως ακριβώς συμβαίνει σήμερα με τις επιμέρους τράπεζες που θα συνθέσουν το νέο σχήμα.

Η αβεβαιότητα επιτυχούς διεκπεραίωσης μιας τραπεζικής συγχώνευσης, τα «κρυφά» κόστη και οι εμπλοκές που πιθανόν να εμφανισθούν, καθιστούν τους οίκους αξιολόγησης ιδιαίτερα επιφυλακτικούς απέναντι σε όλα τα νέα σχήματα που θα μπορούσαν να δημιουργήσουν ελληνικές τράπεζες με συγχωνεύσεις. Αν δυο τράπεζες συγχωνευθούν, μόνο και μόνο για να δουν την πιστοληπτική αξιολόγηση του νέου ιδρύματος να διολισθαίνει χαμηλότερα από τις αξιολογήσεις των δύο συντελεστών του, τότε είναι προφανές ότι η συγχώνευση δεν εξυπηρετεί τη βασική προτεραιότητα των τραπεζών σήμερα, δηλαδή τη βελτίωση της πιστοληπτικής τους αξιολόγησης, ώστε να επανέλθουν το συντομότερο δυνατό στη διατραπεζική αγορά.

«Αντί το ένα συν ένα να δίνει άθροισμα δυόμιση, μπορεί να δώσει ενάμιση», λέει χαρακτηριστικά τραπεζικό στέλεχος, επισημαίνοντας ότι οι τραπεζίτες είναι αρκετά ορθολογιστές, για να αποφύγουν «γάμους», αν αυτοί έχουν τέτοιες παρενέργειες. Και υπενθυμίζει, ότι ως τώρα οι οίκοι αξιολόγησης είναι πολύ προσεκτικοί στις εκτιμήσεις τους για πιθανούς «γάμους». Η S&P, αμέσως μόλις η Τράπεζα Πειραιώς ανακοίνωσε την πρόθεσή της να εξαγοράσει την ΑΤΕ και το Τ.Τ. έσπευσε να προαναγγείλει την πιθανή υποβάθμιση του νέου ιδρύματος που θα δημιουργούσε η τριπλή συγχώνευση…