Η φτώχεια φέρνει γκρίνια και η καταγγελία ελληνικής κατασκευαστικής εταιρείας στην Ευρωπαϊκή Επιτροπή απειλεί να τινάξει στον αέρα το περίφημο Μητρώο Εργοληπτικών Επιχειρήσεων (ΜΕΕΠ) με βάση το οποίο οι εργολήπτες κατατάσσονται σε τάξεις πτυχίου (από 1η μέχρι 7η) και μπορούν να εκτελέσουν έργα συγκεκριμένου προϋπολογισμού ανάλογα με το πτυχίο τους. Πριν από λίγες ημέρες, το υπουργείο Υποδομών έλαβε επιστολή της Διεύθυνσης Εσωτερικής Αγοράς της Ευρωπαϊκής Επιτροπής στην οποία αναφέρεται πως Ελληνας εργολάβος κατήγγειλε (μετά από σχεδόν 40 χρόνια εφαρμογής του ΜΕΕΠ) πως αδικείται επειδή δε μπορεί να συμμετάσχει σε έργα μικρότερου προϋπολογισμού από αυτά που ορίζονται για την τάξη πτυχίου του (ανήκει στην 6η τάξη).
Ως τεχνική εταιρεία με πτυχίο 6ης τάξης (σε κάποια ή κάποιες από τις κατηγορίες έργων π.χ. οδοποιία, υδραυλικά, κλπ) μπορεί να συμμετάσχει μόνο σε έργα προϋπολογισμού μεταξύ 10,5 εκατ. και 40 εκατ. ευρώ.
Πράγματι, η ελληνική νομοθεσία στα δημόσια έργα επιβάλλει κατώτατα και ανώτατα όρια προϋπολογισμού στη συμμετοχή των εργολάβων σε διαγωνισμούς. Οταν θεσπίστηκε (το 1972) και κατά την τελευταία αλλαγή (το 2008 επί Γ. Σουφλιά στο υπουργείο ΠΕΧΩΔΕ) οι αρμόδιοι και οι εργολήπτες επικαλέστηκαν την προστασία των μικρών εταιρειών από τους ισχυρούς.
Οι τελευταίοι, που ανήκουν στην 7η τάξη δεν έχουν ανώτατο όριο προϋπολογισμού για τα έργα που μπορούν να διεκδικήσουν. Ταυτόχρονα, μέσω θυγατρικών μπορούν να διεκδικήσουν έργα μικρότερου προϋπολογισμού παρακάμπτοντας το κατώτερο όριο που προβλέπει η νομοθεσία.
Οι υπηρεσίες της Ευρωπαϊκής Επιτροπής θεωρούν πως η νομοθεσία που διέπει το ΜΕΕΠ παραβιάζει κατ’ αρχήν τις οδηγίες 2004/18 και 2004/17. Εκτιμούν πως εφόσον μια εταιρεία πληροί τις προϋποθέσεις συμμετοχής σε ένα διαγωνισμό πρέπει να έχει τη δυνατότητα υποβολής προσφοράς.
Στην Κομισιόν θεωρούν πως είναι διαφορετικό πράγματα να απαιτείς από μια εταιρεία να έχει εγγραφεί σε επαγγελματικό μητρώο και άλλο να θέτεις περιορισμούς π.χ. στον προϋπολογισμό στη συμμετοχή της σε ένα διαγωνισμό. Εκτιμούν πως εφόσον μια εταιρεία ανήκει σε ανώτερη τάξη έχει εξ’ ορισμού τις προϋποθέσεις συμμετοχής και σε μικρότερα έργα και πρέπει να της επιτρέπεται η υποβολή προσφοράς.
Η Ευρωπαϊκή Επιτροπή υποστηρίζει πως αν θέλουμε να προστατεύσουμε τις μικρομεσαίες επιχειρήσεις μπορούμε ως χώρα να βρούμε άλλες λύσεις και όχι μέσω παραβίασης των αρχών της ισότιμης συμμετοχής επιχειρήσεων σε διαγωνισμούς του δημοσίου.
Η Ελλάδα καλείται, επίσης, να εξηγήσει, μέχρι το τέλος Σεπτεμβρίου στη Διεύθυνση Ανταγωνισμού της Κομισιόν τον ακριβή τρόπο λειτουργίας του ΜΕΕΠ. Για παράδειγμα, ζητούν εξηγήσεις για τα διάφορα παράθυρα όπως η δυνατότητα συμμετοχής μιας εταιρείες με μικρό πτυχίο σε έργο μεγάλου προϋπολογισμού μέσω σύμπραξης με διεθνή εταιρεία.
Οι απαντήσεις του υπουργείου και των εργοληπτών αναμένονται με ενδιαφέρον.