Ελπίδες για ευρωπαϊκό deal στη Σύνοδο του Μαρτίου!

«Καθαρίζει ο ορίζοντας», ενόψει των κρίσιμων Συνόδων Κορυφής της Ευρωπαϊκής Ένωσης τον Μάρτιο, καθώς, όπως πληροφορείται η Αθήνα, τις τελευταίες ημέρες άρχισαν να αποδίδουν καρπούς οι πυρετώδεις παρασκηνιακές διαβουλεύσεις των 17 κυβερνήσεων της ευρωζώνης, με μεσολαβητές τον πρόεδρο της Κομισιόν και τον πρόεδρο του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου.

Όπως τονίζουν αρμόδια κυβερνητικά στελέχη, η παρασκηνιακή διαπραγμάτευση για ένα κοινής αποδοχής κείμενο, για το συντονισμό της οικονομικής πολιτικής στην ευρωζώνη, χωρίς τις «αγριότητες» του προταθέντος από την Γερμανία «Συμφώνου Ανταγωνιστικότητας» φαίνεται ότι μπορεί να καταλήξει σε ένα συμβιβασμό στην ενδιάμεση, έκτακτη Σύνοδο Κορυφής στις 11 Μαρτίου, ο οποίος θα επικυρωθεί από τους ηγέτες στη Σύνοδο της 25ης Μαρτίου.

Μπαρόζο και Ρομπάι κατάφεραν τις τελευταίες ημέρες να διαμορφώσουν, ύστερα από εντατικές διαβουλεύσεις με τις πρωτεύουσες των κρατών μελών της ευρωζώνης, ένα κείμενο που κρατάει τον πυρήνα των προτάσεων της Γερμανίας για το «Σύμφωνο Ανταγωνιστικότητας», αλλά με… λείανση των πιο ακραίων στοιχείων και με μια σημαντική πολιτική διαφοροποίηση, που εκτιμάται ότι θα απομακρύνει τους φόβους αρκετών κυβερνήσεων για γερμανική ηγεμονία.

Το νέο πολιτικό συστατικό της συνταγής είναι η πρόβλεψη, ότι την αρμοδιότητα για την επίβλεψη της συντονισμένης οικονομικής πολιτικής των κρατών της ευρωζώνης δεν θα έχει το Eurogroup και το Ευρωπαϊκό Συμβούλιο, δηλαδή τα όργανα που συγκροτούνται από εκπροσώπους εθνικών κυβερνήσεων και εκ των πραγμάτων δέχονται ισχυρή επιρροή από τις ισχυρότερες χώρες, δηλαδή κυρίως την Γερμανία και την Γαλλία.

Αντίθετα, Μπαρόζο και Ρομπάι προτείνουν στο συμβιβαστικό τους κείμενο να ασκεί το συντονισμό η Ευρωπαϊκή Επιτροπή. Με τον τρόπο αυτό, οι εθνικές κυβερνήσεις δεν θα αισθάνονται ότι έχουν εκχωρήσει κυριαρχία στις ισχυρότερες ευρωπαϊκές κυβερνήσεις, αλλά ότι, λίγο-πολύ, ο συντονισμός της οικονομικής πολιτικής θα συνεχισθεί με τους ίδιους όρους που γινόταν ως τώρα, στο πλαίσιο της εφαρμογής του Συμφώνου Σταθερότητας, όπου η Κομισιόν έχει τον εισηγητικό ρόλο προς το Eurogroup και το Ευρωπαϊκό Συμβούλιο.

Το συμβιβαστικό κείμενο περιλαμβάνει ιδέες για τον «ενισχυμένο συντονισμό» της οικονομικής πολιτικής στην ανταγωνιστικότητα, την απασχόληση και τη δημοσιονομική πολιτική:

> Για την ανταγωνιστικότητα, αντί της γερμανικής πρότασης να καταργηθούν οι αυτόματες τιμαριθμικές αναπροσαρμογές των μισθών, που είχαν προκαλέσει αντιδράσεις πολλών κυβερνήσεων, προβλέπεται η παρακολούθηση του μισθολογικού κόστους από την Κομισιόν και η δέσμευση των κυβερνήσεων, ότι θα λαμβάνουν μέτρα για τη συγκράτησή του, αν αυξάνεται με πολύ γρήγορο ρυθμό. Τα μέτρα συγκράτησης του μισθολογικού κόστους, πάντως, αφήνονται στη διακριτική ευχέρεια των κυβερνήσεων, με την προϋπόθεση ότι θα καταλήγουν στο επιθυμητό αποτέλεσμα.

> Οι ακραίες γερμανικές προτάσεις για «φρένα χρέους» και αύξηση των ορίων ηλικίας συνταξιοδότησης στα 67 σε όλη την Ευρώπη, «νερώνονται» στο συμβιβαστικό κείμενο. Τα «φρένα χρέους» δεν προβλέπεται να επιβληθούν με ενιαίο τρόπο, σύμφωνα με την αντίστοιχη πρόβλεψη του γερμανικού συντάγματος, αλλά θα επιτραπεί στις κυβερνήσεις να υιοθετήσουν τα δικά τους μέτρα ισοδύναμου αποτελέσματος. Κάτι ανάλογο προβλέπεται και για το συντονισμό της πολιτικής στο ασφαλιστικό: οι κυβερνήσεις θα πρέπει να πείθουν την Κομισιόν, ότι είναι βιώσιμα τα ασφαλιστικά τους συστήματα και αν δεν το καταφέρνουν θα καλούνται να παρουσιάζουν μέτρα που θα διασφαλίζουν τη βιωσιμότητα, χωρίς κατ’ ανάγκη να αυξάνονται τα όρια ηλικίας συνταξιοδότησης.

Το συμβιβαστικό κείμενο, σύμφωνα με τις πληροφορίες του “S10” έγινε αποδεκτό… μετά πολλών επαίνων από την ελληνική κυβέρνηση, που «καίγεται» να προχωρήσει στις 11 Μαρτίου μια συμφωνία για το συντονισμό της οικονομικής πολιτικής, που θα ικανοποιεί την Γερμανία, ώστε στις 25 Μαρτίου να υπάρχουν πολιτικά περιθώρια από πλευράς Γερμανίας, για να γίνουν δεκτές οι προτάσεις ενίσχυσης της χρηματοδότησης και του ρόλου του προσωρινού Ευρωπαϊκού Μηχανισμού Οικονομικής Σταθερότητας.

Όπως τονίζουν κυβερνητικά στελέχη, το ιδεώδες για την Ελλάδα θα ήταν στις 25 Μαρτίου να εγκριθεί μια συνολική λύση, που θα περιλαμβάνει επιμήκυνση της διάρκειας του δανείου των 110 δις. ευρώ και μείωση επιτοκίου, σε συνδυασμό με την αύξηση της χρηματοδότησης του EFSF, ώστε να έχει πραγματικά στη διάθεσή του 440 δις. ευρώ για δάνεια σε «προβληματικές» χώρες της ευρωζώνης και να καθιερωθεί ένα πιο ευέλικτο θεσμικό πλαίσιο λειτουργίας του Ταμείου, που θα περιλαμβάνει είτε τις απευθείας αγορές ομολόγων, είτε το δανεισμό κυβερνήσεων για επαναγορά χρέους.

Η Άνγκελα Μέρκελ, τονίζουν κυβερνητικά στελέχη, δεν έχει μεγάλα πολιτικά περιθώρια να εγκρίνει την αναβάθμιση του EFSF, παρά μόνο αν έχει προηγηθεί μια συμφωνία για το συντονισμό της οικονομικής πολιτικής, που θα της επιτρέψει να παρουσιάσει στη γερμανική κοινή γνώμη μια μεγάλη επιτυχία, στην κατεύθυνση της επιβολής αυστηρής δημοσιονομικής πειθαρχίας στην ευρωζώνη. Αν το κείμενο Μπαρόζο-Ρομπάι ανοίξει στις 11 Μαρτίου το δρόμο για μια τέτοια συμφωνία, θα είναι πολύ αυξημένες και οι πιθανότητες να αποδεχθούν οι Γερμανοί στις 25 Μαρτίου την αναβάθμιση του EFSF, που θα ανοίξει το δρόμο και για… δημιουργικές λύσεις ελάφρυνσης της Ελλάδας από το υπερβολικό χρέος.

Σε κάθε περίπτωση, όμως, τονίζουν κυβερνητικά στελέχη, η Γερμανία δεν πρόκειται να «ανάψει πράσινο» για την ενεργοποίηση του EFSF υπέρ της Ελλάδας, παρά μόνο αν η κυβέρνηση αποδειχθεί συνεπής στο… ραντεβού της τον Μάιο με τη λιτότητα. Δηλαδή, αν εγκριθεί από το Κοινοβούλιο, όπως προβλέπεται στο αναθεωρημένο μνημόνιο, το «πακέτο» μέτρων σκληρής οικονομικής πολιτικής για την περίοδο μέχρι και το 2014.